Ο Άγιος Λεωνίδας υπήρξε Επίσκοπος Αθηνών και μάρτυρας της εκκλησίας, του οποίου η μνήμη τιμάται από την Εκκλησία μας στις 15 Απριλίου. Κοιμήθηκε ειρηνικά το έτος 250. Σε μερικούς κώδικες αναφέρεται ως μάρτυρας, κάτι που όμως δεν αποδεικνύεται.

Έζησε τον τρίτο αιώνα και μαρτύρησε μαζί με επτά ακόμα γυναίκες (Χαρίσση, Νίκη, Γαληνή, Καλλίδα, Νουνεχία, Βασίλισσα, Θεοδώρα).  

Με καταγωγή από την περιοχή της Τροιζήνας, έδρασε στην περιοχή της Επιδαύρου. Ο ίδιος ανέπτυξε στενό πνευματικό δεσμό με επτά γυναίκες, ένα δεσμό που δεν γνωρίζουμε πότε ξεκίνησε ακριβώς, όμως, κάποια στοιχεία που υπάρχουν μαρτυρούν την ιερή αυτή σχέση. Το 1833 ο τότε εφημέριος της κοινότητας, ιερεύς Νικόλαος Νάτσουλης, έκτισε ναό προς τιμήν και δόξα του Αγίου Λεωνίδου.

Στην Αθήνα υπάρχει πρωτοχριστιανικός ναός (κρύπτη) στο όνομα του Αγίου Λεωνίδη πίσω από τους στύλους του Ολυμπίου Διός.

Εύρεση Λειψάνων

Το 1916 μετά από συνεχή όνειρα, ευσεβείς κάτοικοι της Επιδαύρου, έψαξαν και βρήκαν «κρυμμένον θησαυρόν» κάτω από τα θεμέλια των ερειπίων του ιερού ναού της Υπεραγίας Θεοτόκου. Όταν, επί τέλους έσκαψαν στο σημείο που είχε υποδειχτεί, βρήκαν ιερή εικόνα της Παναγίας και κατόπιν σε βάθος 70 εκατοστών, βρήκαν επτά σκελετούς που όπως αποδείχτηκε ανήκαν σε γυναίκες. Συγχρόνως, παρουσιάστηκε και πέτρινη πλάκα η οποία αφού μετακινήθηκε αποκάλυψε ανδρικό σκελετό ο οποίος μαρτυρούσε ότι ο άνθρωπος αυτός είχε υποστεί στραγγαλισμό ενώ ευωδία αναδυόταν εκ του τάφου.

Μαρτύριο

Το Μεγάλο Σάββατο του έτους 250, ο Άγιος Λωνίδας και η συνοδεία του από επτά γυναίκες, οδηγήθηκαν στην Κόρινθο, στον ηγεμόνα Ανθύπατο Βενούστο. Εκείνος τους ζητά να αρνηθούν την πίστη τους για να γλυτώσουν. Όμως κανείς δεν δέχτηκε να αλλαξοπιστήσει.

Έτσι καταδικάστηκαν σε θάνατο. Τον Άγιο Λεωνίδα τον κρέμασαν, αφού πρώτα τον βασάνισαν. Στη συνέχεια,  το σκήνωμά του μαζί με τις επτά γυναίκες, οδηγήθηκε στη θάλασσα. Εκεί αφού τις έδεσαν με πέτρες, τις έριξαν στο βυθό, μία ημέρα πριν από το Πάσχα. Χριστιανοί της Επιδαύρου, που παρακολουθούσαν από απόσταση τις δραματικές στιγμές του Αγίου και των επτά Αγίων γυναικών, περισυνέλεξαν τα νεκρά σώματα και τα ενταφίασαν.

Απολυτίκιο

Ἦχος δ΄ Ταχὺ προκατάλαβε.

Ποιμὴν ἱερώτατος, καὶ Ἱεράρχης σοφός, τῆς πόλεως γεγονός, τῶν Ἀθηνῶν τῆς κλεινῆς, Λεωνίδα μακάριε, ὅθεν ἱερατεύσας, τῷ Σωτήρι ὁσίως, ἤθλησας ὑπὲρ φύσιν, καὶ τὴν πλάνην καθεῖλες. Καὶ νῦν Πάτερ ἱκέτευε, ὑπὲρ τῶν τιμώντων σε

Κοντάκιο

Ἦχος δ΄  Ὁ ὑψωθείς ἐν τῷ Σταυρῷ. 

Ὡς Ἱεράρχης ἐνθεώτατος Πάτερ, μαρτυρικῶς τόν σόν ἐτέλεσας βίον, Ἱερομάρτυς Λεωνίδα ἔνδοξε· χαίρων γάρ ὑπήνεγκας, τῆς σαρκός τάς ὀδύνας· ὅθεν μεταβέβηκας, πρός οὐράνιον λῆξιν, ὑπέρ ἡμῶν πρεσβεύων πρός Χριστόν, τῶν ἐκτελούντων, τήν πάνσεπτον μνήμην σου.

Μεγαλυνάριο

Χαίροις τῆς Ἑλλάδος θεῖος βλαστός, Ἱερομαρτύρων Λεωνίδα ἡ καλλονή· χαίροις Ἀθηναίων, ὁ θεῖος Ποιμενάρχης, καί πρός Χριστόν μεσίτης, Πάτερ θερμότατος.