Ι.Ν. Αγίων Αντωνίου και Χαραλάμπους εις Κρύα Ιτεών Πατρών: Άγιος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος, ο πολιούχος των Πατρών

Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2012

Άγιος Ανδρέας ο Πρωτόκλητος, ο πολιούχος των Πατρών

22:08 | |

Εἶναι ὁ Πρωτόκλητος μαθητής... Ὁ πολιοῦχος τῶν Πατρῶν... Ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἑλλήνων... Ὁ λόγος γιά τόν ἀπόστολο Ἀνδρέα, ὁ ὁποῖος ἑορτάζει στίς 30 Νοεμβρίου καί τιμᾶται ἰδιαιτέρως στήν Πάτρα ἀλλά καί στήν Κωνσταντινούπολη, την Κύπρο, τή Ρωσία, ἀκόμη καί τή Σκωτία!

Ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας γεννήθηκε στη Βηθσαϊδά, μιά μικρή κωμόπολη τῆς Γαλιλαίας. Ἦταν ἀδελφός τοῦ ἀποστόλου Πέτρου καί ἐργαζόταν μαζί του ὡς ψαράς.

Ὀνομάστηκε Πρωτόκλητος διότι, ὅταν ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ἔδειξε τον Κύριο Ἰησοῦ τήν ὥρα πού περπατοῦσε κοντά στόν Ἰορδάνη ποταμό, πρῶτος ὁ Ἀνδρέας ἔτρεξε νά Τόν συναντήσει. Και ὁ Κύριος πού διέκρινε τήν ἁγνή διάθεση καί τόν εὐσεβή ζῆλο του, τόν κάλεσε κοντά Του. Ἦταν ἱστορική ἐκείνη ἡ μέρα για τή ζωή τοῦ Πρωτόκλητου μαθητῆ. Ἦταν ἡ μέρα πού ἀναγνώρισε στό πρόσωπο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Αὐτόν πού περίμενε ὅλος ὁ κόσμος: τό Μεσσία Χριστό! Γιʼ αὐτό καί ἔτρεξε νά ἀναγγείλει τήν ἐκπληκτική εἴ δηση στόν ἀδελφό του: «Εὑρήκαμεν τον Μεσσίαν»! Ἀργότερα, ὅταν ὁ Κύριος τοῦ ἔκανε τήν ὁριστική καί ἐπίσημη πρόσκληση νά γίνει μαθητής Του, δέ χρειαζόταν νά τό σκεφθεῖ ἄλλο: ἄφησε ἀμέσως καί πλοῖα καί δίχτυα καί Τόν ἀκολούθησε.

Πιστός στήν ἐντολή τοῦ Χριστοῦ «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη», ξεκίνησε ἀπό τή λίμνη τῆς Γεννησαρέτ, γιά νά κηρύξει τό Εὐαγγέλιο στά παράλια τοῦ Εὐξείνου Πόντου, στή Σκυθία, στό Βυζάντιο καί κατόπιν στήν ἠπειρωτική Ἑλλάδα. Ἀντιμετώπισε διωγμούς, στερήσεις, κακουχίες, ταλαιπωρίες, ἀλλά τίποτε δέ στάθηκε ἱκανό γιά νά ἀνακόψει τήν ἱεραποστολική του δράση.

Ὅσοι ἄκουγαν τόν ἀπόστολο Ἀνδρέα νά κηρύττει δέ χόρταιναν τή διδασκαλία του. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι, ὅταν οἱ χριστιανοί ἔμαθαν ὅτι ὁ ἀπόστολος θά ἔφευγε ἀπό τή Θεσσαλονίκη μέ πλοῖο γιά την Πελοπόννησο, ζητοῦσαν ὅλοι νά ἐπιβιβαστοῦν στό πλοῖο, ὥστε ἔστω καί κατά τη διάρκεια τοῦ ταξιδιοῦ νά μποροῦν νά ἀκοῦνε λόγο Θεοῦ. Τελικά, ἐπειδή ἦταν ἀδύνατο νά χωρέσουν ὅλοι στό ἴδιο πλοῖο, ναύλωσαν καί δεύτερο, τό ὁποῖο ἔπλεε συνεχῶς δίπλα ἀπό τό πρῶτο, ὥστε οἱ ἐπιβάτες του νά μποροῦν κι αὐτοί νά βλέπουν τόν ἀπόστολο Ἀνδρέα καί νά ἀκοῦνε τή διδασκαλία του.

Ὅταν ἔφτασε στήν Πάτρα, ὁ ἅγιος Ἀπόστολος συνέχισε μέ ἀμείωτο ζῆλο τό κήρυγμά του, ἐνῶ ἐπιτελοῦσε καί πολλά θαύματα. Μάλιστα θεράπευσε ἀπό ἀνίατη ἀσθένεια τή σύζυγο τοῦ Ρωμαίου ἀνθύπατου Αἰγεάτη, τή Μαξιμίλλα, ἡ ὁποία ὕστερα ἀπό αὐτό ἔγινε χριστιανή. Χριστιανός ἔγινε ἐπίσης καί ὁ ἀδελφός τοῦ Αἰγεάτη, Στρατοκλῆς. Ὅλα αὐτά ἐξόργισαν τόν Ρωμαῖο διοικητή ὁ ὁποῖος διέταξε νά φυλακίσουν τόν Ἅγιο. Ἀπό τήν φυλακή ὁ ἅγιος Ἀνδρέας συνέχισε τό κήρυγμά του καί χειροτόνησε τό Στρατοκλῆ ἐπίσκοπο Πατρῶν. Λίγες μέρες ἀργότερα καταδικάστηκε σέ θάνατο καί τόν κρέμασαν ἀνάποδα σέ σταυρό μέ σχῆμα Χ.

Εἶχαν ἀντιδράσει οἱ κάτοικοι τῶν Πατρῶν στήν ἀπόφαση τοῦ Ρωμαίου ἀνθύπατου. Πάνω ἀπό 1000 ἄτομα εἶχαν σπεύσει νά διαμαρτυρηθοῦν στόν Αἰγεάτη καί νά τοῦ ζητήσουν νά σταματήσει τό μαρτύριο τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου. Ἦταν τόσο ἔντονες οἱ διαμαρτυρίες, ὥστε ὁ σκληρός καί ἄκαμπτος Ρωμαῖος τελικά λύγισε καί ξεκίνησε γιά νά ἐλευθερώσει τόν ἅγιο Ἀνδρέα ἀπό τά δεσμά τοῦ σταυροῦ. Ὡστόσο ὁ ἅγιος Ἀπόστολος προσευχήθηκε στό Θεό καί Τόν παρεκάλεσε νά μήν ἐπιτρέψει κάτι τέτοιο ἀλλά νά τόν ἀξιώσει νά ὁλοκληρώσει τό μαρτύριο. Πράγματι, πρίν προλάβουν νά τον λύσουν, ἄφησε τήν τελευταία του πνοή κι ἔλαβε τό μαρτυρικό στεφάνι πεθαίνοντας πάνω στό Σταυρό, ὅπως κι Ἐκεῖνος, ὁ ἀγαπημένος του Διδάσκαλος!

Ἔχει λοιπόν κάθε λόγο νά ἑορτάζει και νά πανηγυρίζει ἡ Πάτρα τή μνήμη τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Ἀνδρέου, διότι καί τά χώματά της ποτίστηκαν ἀπό τό μαρτυρικό του αἷμα καί ἡ ἱστορία της φανερώνει την ἰδιαίτερη εὔνοια καί προστασία τοῦ Ἁγίου. Ἀξιοσημείωτη εἶναι ἡ θαυμαστή διάσωσή της τό ἔτος 807 μ.Χ., ὅταν δέχθηκε φοβερή ἐπίθεση ἀπό τούς Ἀβάρους και τούς Σαρακηνούς καί σώθηκε μέ τήν ἐπέμβαση τοῦ «ἀηττήτου καί ἀκαταγωνίστου ὁπλίτου καί στρατηγοῦ καί ταξιάρχου καί τροπαιούχου καί νικηφόρου Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου», ὅπως τόν χαρακτήρισε ὁ αὐτοκράτορας Κωνσταντῖνος ὁ Πορφυρογέννητος.

Στήν παραλία τῶν Πατρῶν, ἐκεῖ ὅπου μαρτύρησε ὁ ἅγιος Ἀνδρέας, κτίστηκε ἤδη ἀπό τήν ἐποχή τῆς Βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας περίλαμπρος ναός σέ ρυθμό παλαιοχριστιανικῆς βασιλικῆς ὁ ὁποῖος σωζόταν μέχρι τίς ἀρχές τοῦ 18ου αἰώνα. Στήν ἴδια περίπου θέση ἀνοικοδομήθηκε στά 1836-43 ὁ ναός πού διατηρεῖται μέχρι σήμερα καί εἶναι γνωστός ὡς ὁ «παλιός ἅγιος Ἀνδρέας». Δίπλα του ὑψώνεται πλέον ὁ νέος μεγαλοπρεπής ναός τοῦ πολιούχου, πού θεμελιώθηκε τό 1908 και ἐγκαινιάστηκε τό 1974. Εἶναι ἕνας ἀπό τούς μεγαλύτερους ναούς τῶν Βαλκανίων, στόν ὁποῖο μποροῦν νά ἐκκλησιαστοῦν 8.000 ἄτομα. Ὁ κεντρικός τροῦλος του ἔχει ὕψος 46 μέτρα, ἐνῶ πάνω του στηρίζονται ἕνας πεντάμετρος ἐπίχρυσος σταυρός καί δώδεκα μικρότεροι τροῦλοι πού συμβολίζουν τό Χριστό καί τούς δώδεκα μαθητές Του. Στόν περίλαμπρο αὐτό ναό φυλάσσεται ἡ Τίμια Κάρα τοῦ ἀποστόλου Ἀν δρέου καθώς καί τμήματα τοῦ Σταυροῦ πάνω στόν ὁποῖο μαρτύρησε.

Αὐτός εἶναι ὁ θησαυρός τῆς πόλεως τῶν Πατρῶν! Ὁ πολιοῦχος της ἅγιος ἀπόστολος Ἀνδρέας! Ἡ Πάτρα εἶναι «ἡ πόλη τοῦ Πρωτοκλήτου» καί πάντοτε θά φέρει ἐπάξια αὐτόν τόν τίτλο, ἐφʼ ὅσον οἱ κάτοικοί της συνεχίσουν νά τιμοῦν τόν ἅγιο Ἀπόστολο καί νά ζοῦν μέ πίστη καί εὐσέβεια, μέ ἀρετή καί ἁγιότητα!

Νικηφόρος

Περιοδικό "Προς τη Νίκη"

πηγή:ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ