Ι.Ν. Αγίων Αντωνίου και Χαραλάμπους εις Κρύα Ιτεών Πατρών: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ Τοῦ Μητροπολίτου Μαντινείας και Κυνουρίας κ.κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΤΗΝ ΤΡΙΠΟΛH «Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ»

Παρουσίᾳ τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ, πραγματοποιήθηκε σήμερα, Κυριακή 15η Ἰανουαρίου 2017, τό ἀπόγευμα, ἡ παρουσίαση τοῦ βιβλίου τοῦ Μητροπολίτου Μητροπολίτου Μαντινείας καί Κυνουρίας ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ, μέ τίτλο «Ὁ Μητροπολιτικός Ἱερός Ναός τοῦ Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως». Ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ προσῆλθε στήν Τρίπολη ἐνωρίς τό ἀπόγευμα, συνοδευόμενος ἀπό τόν Πρωτοσύγκελλο τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν Πανοσιολογιώτατο Ἀρχιμανδρίτη π. Συμεών Βολιώτη, καί ἐπεσκεύθη τό Ἐπισκοπεῖο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.

Ἡ παρουσίαση τοῦ ξεχωριστοῦ αὐτοῦ ἔργου, ἔλαβε χώρα στόν περικαλέστατο καί καλλιμάρμαρο Μητροπολιτικό Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Βασιλείου τῆς Τριπόλεως, ὑπό τήν αἰγίδα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί τοῦ Φιλοτεχνικοῦ Ὁμίλου Τριπόλεως.

Σέ αὐτήν τήν λιτή τελετή τῆς παρουσιάσεως τοῦ ὡς ἄνω βιβλίου, παρέστησαν ἐπίσης, ὁ Ἀρκᾶς Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, ὁ Ἀρκᾶς Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ κ.κ. ΘΕΟΚΛΗΤΟΣ, κληρικοί καί λαϊκοί, ἐνορῖτες τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ, ἄρχοντες τοῦ τόπου, πλῆθος Τριπολιτῶν, καθώς καί ἐκπρόσωποι τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας καί ἄλλων τοπικῶν Φορέων καί Συλλόγων.

Τήν παρουσίαση τοῦ βιβλίου ἔκαναν, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ, ὁ Πανοσιολογιώτατος Ἀρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Παπαθανασίου, Ἱεροκήρυκας τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν, καθώς καί ὁ Φιλόλογος καθηγητής κ. Γεώργιος Βλάσης, οἱ ὁποῖοι ἀναφέρθηκαν διεξοδικά στό νέο πόνημα, στή θεματολογία τοῦ βιβλίου, στή λαμπρή ἱστορία τοῦ Ναοῦ καί στά σημαντικά γεγονότα, τά ὁποῖα ἔλαβαν χώρα σ’ αὐτόν, καθώς καί στήν προσωπικότητα τοῦ συγγραφέως. Χαιρετισμό πρός τήν ἐκδήλωση ἀπηύθυνε ἡ Πρόεδρος τοῦ Φιλοτεχνικοῦ Συλλόγου Τριπόλεως κ. Εὔη Μεντῆ.

Ἡ ὅλη παρουσίαση τοῦ βιβλίου ἐκ τῶν παρουσιαστῶν στέφθηκε μέ μεγάλη ἐπιτυχία, οἱ προσεγγίσεις ἐκ τῶν ὁμιλητῶν ἦταν ἄριστα δομημένες καί ἐμπλουτισμένες μέ ἄκρως ἐνδιαφέροντα ἱστορικά στοιχεῖα, γεγονός τό ὁποῖο ἔκανε τήν παρουσίαση τοῦ βιβλίου ἐξαιρετική, κρατώντας ἀμείωτο τό ἐνδιαφέρον τοῦ ἀκροατηρίου ἀπό τήν πρώτη στιγμή ὡς τό τέλος.

Τήν ἐκδήλωση πλαισίωσε μέ ὕμνους κατ’ ἐπιλογήν ἀπό τό CD πού συνοδεύει τό βιβλίο ἡ Βυζαντινή Χορωδία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως «Ὁ ἅγιος Νεοϊερομάρτυς Λάζαρος ὁ Τριπολίτης» ὑπό τήν διεύθυνση τοῦ Χοράρχου καί Πρωτοψάλτου τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγῖου Βασιλείου Τριπόλεως κ. Βασιλείου Γεωργαρᾶ, τόν δέ συντονισμό τῆς παρουσιάσεως τοῦ βιβλίου εἶχε ἡ κ Γεωργία Δροσοπούλου – Γεωργαρᾶ.

Κλείνοντας, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας κ.κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ εὐχαρίστησε τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο, τούς ὁμιλητές, ἀλλά καί ὅλους ὅσους παραβρέθηκαν στήν ἐκδήλωση.

Στό τέλος, ἀντιφωνώντας ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ, συνεχάρη τούς ὁμιλητές καί τόν Μητροπολίτη Μαντινείας γιά τό νέο του βιβλίο καί τοῦ εὐχήθηκε ὑγεία καί δύναμη.

Σέ αὐτό τό σημεῖο ἀξίζει νά παραθέσουμε ἀτόφιο τόν Πρόλογο τούς ὡς ἄνω βιβλίου καί τίς σκέψεις τοῦ συγγραφέως, σχετικά μέ τή συγγραφή τοῦ βιβλίου καί μέ τό περιεχόμενό του:

«Κατά τά φοιτητικά μου χρόνια ὁ ἀείμνηστος Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας Γερμανός (Ρουμπάνης) μοῦ ἔδωσε ἐντολή νά συγκεντρώσω στοιχεῖα γιά νά συνταχθῇ ἡ ἱστορία τοῦ ἐπιβλητικοῦ καί μοναδικοῦ στό εἶδος του Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως καί μέ τήν εὐχή τοῦ Δεσπότη μου καί τόν ἐνθουσιασμό τῆς ἡλικίας μου κατέγινα τότε νά ξεφυλλίζω βιβλία, νά διαβάζω σκονισμένα φυλλάδια καί κιτρινισμένες ἀπό τόν χρόνο ἐφημερίδες καί νά συγκεντρώνω ὑλικό γιά νά συγγραφῇ ἡ ἱστορία τοῦ Ναοῦ.

Ὅμως «ἄλλαι μέν βουλαί ἀνθρώπων, ἄλλα δέ Θεός κελεύει». Τήν 21ην Ἰανουαρίου 1964 ὁ Μητροπολίτης Γερμανός ἀπεβίωσε καί στήν Ἱερά Μητρόπολι κυριάρχησαν πρόσωπα μέ ἄλλο πνεῦμα καί μέ ἄλλα ἐνδιαφέροντα. Ἡ προσπάθειά μου δέν εὐοδώθηκε καί παρέμειναν στά χέρια μου ἀδιενέργητα τά στοιχεῖα, τά ὁποῖα εἶχα συγκεντρώσει. Ἀπό αὐτά συνέταξα ἕνα συνοπτικό κείμενο τῆς ἱστορικῆς πορείας τοῦ Ναοῦ, τό ὁποῖο παρέδωσα στόν νέο Μητροπολίτη, μακαριστό Θεόκλητο (Φιλιππαῖο) καί ὅλα τά συλλεγέντα στοιχεῖα ἔμειναν στό Ἀρχεῖο «ἄχρι καιροῦ».

Ὕστερα ἀπό σαράντα περίπου χρόνια, ὡς Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας πλέον, ἦρθε ὁ καιρός νά ἀνασύρω τό ὑλικό αὐτό ἀπό τό Ἀρχεῖο, προκειμένου νά ἑτοιμασθοῦν σελίδες γιά τό Ἐγκόλπιον Ἡμερολόγιον τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας τοῦ ἔτους 2005, τό ὁποῖο ἦτο ἀφιερωμένο στή συμπλήρωσι ἑκατόν πενήντα ἐτῶν ἀπό τή θεμελίωσι τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως. Στή συνέχεια σκέφθηκα ὅτι ἦτο πλέον καιρός νά ἀσχοληθῶ συστηματικά μέ τήν ἀνασυγκρότησι τῶν στοιχείων, νά ἐγκύψω σέ νέες πληροφορίες πού ἐπαρουσιάζοντο ἀπό τήν ἔρευνα ἀλλά καί ἀπό τό γεγονός, ὅτι ἡ πρόοδος τῆς ἐπιστήμης διευκόλυνε τήν πρόσβασι σέ Ἀρχεῖα καί Βιβλιοθῆκες, καί ἀποφάσισα νά προβῶ στήν ἔκδοσι πανηγυρικοῦ λευκώματος γιά τόν Μητροπολιτικό Ναό τῆς πρωτευούσης τῆς Ἀρκαδίας, τοῦ ἡρωικοῦ Μοριᾶ ὅλου, τῆς Τριπολιτσᾶς.

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως δέν εἶναι κοινός Ναός. Ἀποτελεῖ ἰδιόμορφο ὀρθόδοξο ἐκκλησιαστικό μνημεῖο μέ μεγάλη ἱστορική καί καλλιτεχνική ἀξία. Ἡ ἰδιομορφία του συνίσταται στή μοναδικότητα τῆς θέσεως στήν ὁποία ἱδρύθηκε, ἀφοῦ εἶναι οἰκοδομημένος ὄχι ἀπευθείας στό ἔδαφος ἀλλά ὑπερυψωμένος, ἐπάνω σέ ἰσόγειο οἰκοδόμημα, ὅπου στεγάζονται καί λειτουργοῦν δεκατέσσερις εἰδικοί χῶροι, οἱ ὁποῖοι ἐνοικιάζονται καί λειτουργοῦν ὡς καταστήματα. Ἐπάνω ἀπό αὐτά ὑπάρχει ἐξώστης, ὅπου ὁδηγοῦν δύο μεγαλοπρεπεῖς κλίμακες καί στό κέντρο τοῦ ἐξώστου αὐτοῦ ἔχει ἀνεγερθῆ ὁ Ναός.

Ἡ ἱστορία του καί δή καί ὑπό τή μορφή ὑπό τήν ὁποία παρουσιάζεται σήμερα, ὡς ὁλόκληρο δηλαδή οἰκοδομικό συγκρότημα Ναοῦ καί ἐργαστηρίων – καταστημάτων, συνδέεται, ἐξ ἄλλου, ἄμεσα καί μέ τή ἱστορία τῆς πόλεως στήν ὁποία εὑρίσκεται καί τῆς ὁποίας ἀποτελεῖ κατ’ ἐξοχήν σύμβολο. Ἄν μάλιστα ληφθῇ ὑπ’ ὄψιν, ὅτι ἡ Τριπολιτσά εἶναι ὁ τόπος ἀπό τόν ὁποῖο ἄρχισε ἡ Ἑλληνική Ἐπανάστασις τοῦ 1821 καί γύρω ἀπό τόν ὁποῖον διεδραματίσθησαν τά σημαντικότερα γεγονότα της, εἶναι αὐτονόητο, ὅτι συνδέεται καί μέ τή γενικώτερη ἱστορία τοῦ νέου ἑλληνισμοῦ, εἶναι τό κόσμημα της πόλεως, εἶναι τό καμάρι τῶν Τριπολιτῶν καί τό σύμβολο τῆς Τριπολιτσᾶς.

Ἐκτός αὐτοῦ, ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Βασιλείου εἶναι ἔργο τῶν ἀγωνιστῶν τοῦ 1821, οἱ ὁποῖοι ἔνιωσαν τήν ἀνάγκη τῆς ψυχῆς τους νά εὐχαριστήσουν τόν Θεό γιά τήν εὐεργεσία τήν ὁποία τούς προσέφερε χαρίζοντάς τους τήν ἐλευθερία τους καί τοῦ ἀφιέρωσαν ἐπιβλητικό Ναό στό κέντρο τῆς πρωτεύουσας τοῦ Μοριᾶ καί καρδιᾶς τῆς ἀγωνισθείσης γιά τήν ἐλευθερία της Ἑλλάδος πόλεως.

Γι’ αὐτό μέ ἰδιαίτερη χαρά καί συγκίνησι παραδίδω τό πόνημα αὐτό στούς ἀναγνῶστες, ἐντοπίους καί μή, σεμνυνόμενος, διότι ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, διά τῶν πρεσβειῶν τοῦ Ἁγίου Πατρός ἡμῶν Βασιλείου Οὐρανοφάντορος τοῦ Μεγάλου, μέ ἐνίσχυσε νά τό φέρω εἰς πέρας, ἀλλά κυρίως, διότι μέ εὐλόγησε σέ αὐτόν νά χειροτονηθῶ Διάκονος καί Ἱερεύς καί νά ἐνθρονισθῶ Ποιμενάρχης τοῦ εὐσεβοῦς ἀρκαδικοῦ λαοῦ».

Παρακάτω παραθέτομε τό κείμενο τῆς παρουσιάσεως τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρῶν κ.κ. Χρυσοστόμου.

Ἡ ἱστορία ἑνὸς τόπου γράφεται μὲ κόπο καὶ μὲ πνεῦμα, μὲ ψυχῆς κατάθεση καὶ γιατί ὄχι ἂν χρειασθῇ καὶ μὲ αἷμα.

Αὐτὸς ὁ τόπος εἶναι ξεχωριστός, μοσχοβολάει Χριστὸ καὶ θυμίαμα καὶ εἶναι ὡραϊσμένος, μὲ τὶς προσευχὲς καὶ τὶς θυσίες μαρτύρων καὶ ἡρώων, ποὺ ἔκτισαν μὲ πόθο ψυχῆς, λιθάρι- λιθάρι τὴν πνευματικὴ καὶ τὴν ἄλλη ἐλευθερία.

Ὅταν μοῦ τηλεφώνησε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας, ἃγιος Μαντινείας καὶ Κυνουρίας κ.κ. Ἀλέξανδρος καὶ μοῦ ἀνέφερε τὰ περὶ τῆς παρουσιάσεως τοῦ ὡραιοτάτου πονήματός του, (τό ὁποῖον σημειωτέον ἀνεμέναμε ἐν χαρᾷ) τοῦ ἐπιγραφομένου « Ὁ Μητροπολιτικός Ἱερός Ναός Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως» καὶ μοῦ ἔκαμε τὴν λίαν τιμητικὴ πρόταση νὰ παρουσιάσω μαζὶ μὲ τοὺς ἄλλους δύο ἐκλεκτοὺς καὶ ἀγαπητοὺς ἀδελφοὺς τὸ βιβλίο του, αἰσθάνθηκα συγκίνηση καὶ εὐφροσύνη, ἀφοῦ αὐτὸς ὁ Ναός, ἡ ἱστορία τοῦ ὁποίου παρουσιάζεται στὶς σελίδες τοῦ πονήματος τοῦ Σεβασμιωτάτου, εἶναι τὸ ἱερὸν παλλάδιον, τὸ σέμνωμα καὶ καύχημα τῆς Τριπολιτσᾶς ἀπό τήν ὁποία ξεκίνησε ὁ ἀγῶνας γιά τήν ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος, ἀλλά καί τό καύχημα τῆς Ἀρκαδίας ἁπάσης καὶ κλείνει μέσα του τοὺς πόθους καὶ τὴν εὐλάβεια πρὸς τὸν Θεό τῶν Ἀγωνιστῶν τοῦ 1821 καί τῶν ἀπογόνων τους, τὶς χαρὲς καὶ τοὺς πόνους τῶν Ἀρκάδων καὶ ὄχι μόνο, οἱ ὁποῖοι καί μόνο ἀπὸ τὴν καταπληκτικὴ καὶ ἐπιβλητικὴ θέα τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, αἰσθάνθηκαν καί αἰσθάνονται ρίγη συγκινήσεως καὶ δέος ἱερό νά κατακλύζουν τίς ψυχές τους. Ὂντως ὁ κάθε Ναός καί ἐν προκειμένῳ ὁ Μητροπολιτικός Ναός τῆς Τριπολιτσᾶς λειτουργεῖ ἀναγωγικά, πνευματικά. Ἒτσι σκεπτόμεθα καθώς θεωροῦμε τό πανίερο κτίσμα, τό καλλιμάρμαρο καί ἀριστουργηματικό μνημεῖο τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως. Αὐτά τά αἰσθήματα καταλαμβάνουν τόν ἐσωτερικό μας κόσμο ὃταν ἀτενίζομε τὰ δύο καμπαναριὰ τῆς καλλιμάρμαρης Ἐκκλησιᾶς μας ποὺ μοιάζουν σὰν δύο ὑψωμένα χέρια ποὺ δέονται στὸν Δημιουργό τοῦ σύμπαντος κόσμου.

Σεβασμιώτατε πάτερ καί Δέσποτα, Σᾶς εὐχαριστῶ ἀπό καρδίας γιά τήν τιμητική πρόσκληση καί ἀνάθεση τῆς παρουσιάσεως τοῦ λαμπροῦ πονήματός Σας καί εὐγνωμόνως εὒχομαι τά ἒτη Σας νά εἶναι πολλά καί θεοτίμητα.

Αὐτὸς ὁ Ναὸς, ἀδελφοί μου, περιγράφεται κατὰ τρόπον ἀριστοτεχνικό, θαυμαστὸ καὶ συγκινητικό, ἀπὸ καρδιὰ ποὺ ἔχει δοθῆ στὸ Θεὸ καὶ μέσα σ’ αὐτὸν τόν Ναό ἔζησε στιγμὲς βιωματικὲς καὶ καταστάσεις ἐμπειρικές, οἱ ὁποῖες ὡς διαμάντια ἰσχυρά χαράσσουν τὶς γραμμὲς τοῦ βιβλίου.

Μέσα ἀπὸ τὸ καλαίσθητο καί λίαν ἐπιμελημένο βιβλίο μέ τίς 432 σελίδες καί μέ τήν ὓλη χωρισμένη σέ ἓνδεκα κεφάλαια, τό ὁποῖο ἀποτελεῖ ἐργασία πολλῶν ἐτῶν, ἀναζήτηση ἱστορικῶν στοιχείων ἐκ πηγῶν ἀψευδῶν καί σύναξη, μαρτυριῶν ἀπό γενεῶν παλαιῶν, φαίνονται, τὸ συναίσθημα, ἡ βαρειὰ πνευματικὴ κληρονομιὰ, τὸ χρέος ἔναντι τῆς ἱστορίας, ἡ ἀγωνία καὶ ἡ εὐθύνη γιά τήν διατήρηση τῆς ἱερᾶς παρακαταθήκης, ὁ κόπος καί ἡ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Θεό καί ἡ τιμή στούς ἀνθρώπους.

Ὃλα τά παραπάνω προδίδουν ψυχή βαθειά πνευματική, καλλιεργημένη κατά Θεόν καί κατά κόσμον καί πνεῦμα ἀνήσυχο καί σπιθηροβόλο, ὃπως εἶναι ἡ ψυχή καί τό πνεῦμα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας.

Ἂς ἐξετάσωμε, λοιπόν, ἓνα πρός ἓνα τά προαναφερθέντα στοιχεῖα.

α) Μνῆμες καὶ θύμησες ἀναδύονται μέσα ἀπό τό βιβλίο πού ἒχουν τήν ρίζα καί τήν ἀπαρχή τους, στὴν νεαρὰ ἡλικία τοῦ Συγγραφέως, ὃταν περνοῦσε ἀπὸ τὸν Ἱερὸ Ναὸ καὶ εἰσήρχετο ὡς ἁπλοῦς προσκυνητὴς γιὰ νὰ συμμετάσχῃ σὲ κάτι τὸ ξεχωριστὸ γι’ αὐτόν, τό ὁποῖο ἐτελεῖτο μέσα στὸν Ἱερὸ Ναό. Ἀλλὰ καὶ στὴν συνέχεια, πόσες συγκινήσεις πρωτόγνωρες, βαθειές, βιωματικές καί ἐμπειρικὲς καταστάσεις σημάδεψαν τὴν ψυχὴ τοῦ νῦν Μητροπολίτου μας, ὃταν ζοῦσε κοντά στόν μακαριστό Μητροπολίτη Γερμανό (Ρουμπάνη).

Ὅμως ἰσχυρά καί συγκλονιστικὰ εἶναι, πιστεύομεν, τά βιώματα τοῦ Σεβασμιωτάτου, τά ὁποῖα συνδέονται μέ τήν εἲσοδό του, στὶς τάξεις τοῦ ἱεροῦ Κλήρου, ἀφοῦ εἰς τόν ἐν λόγῳ Ἱερό Ναό ἐχειροτονήθη Διάκονος τῶν Μυστηρίων τοῦ Θεοῦ διὰ χειρῶν τοῦ ἀοιδίμου Γέροντός μας κυροῦ Θεοκλήτου καὶ ἐν συνεχείᾳ Πρεσβύτερος ὑπὸ τοῦ ἰδίου Ἀρχιερέως. Στιγμὲς μοναδικές, ἀφοῦ ἡ αὔρα τοῦ Παρακλήτου ἐντός τοῦ Ἱεροῦ τῆς Τριπόλεως Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ, Τόν καθιστοῦσε Λειτουργόν τοῦ Κυρίου.

Ἀλλά καί ἂλλες ἰσχυρές συγκινήσεις ἐβίωσε ὁ σεπτός Ποιμενάρχης τῆς Τριπολιτσᾶς, ἀφοῦ ἀπὸ τὴν περιστερά τοῦ ἄμβωνος τοῦ Ἱεροῦ τούτου Ναοῦ καὶ ἀπὸ τοῦ Ἱεροῦ Βήματος τοῦ τῆς εὐσεβείας ἱεροῦ καί ἁγίου τεμένους, ἐπὶ σειρὰν ἐτῶν ἐκήρυττε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἱερουργοῦσε καὶ εὐλογοῦσε τὸν περιούσιο τοῦ Κυρίου Λαό.

Χάριτι καί ἐλέῳ Θεοῦ, ὃμως, ἦλθε ἡ ὣρα τῆς ἐνθρονίσεώς του, στόν ἱστορικό καί περίπυστο Ἀρχιερατικό θρόνο, στήν ἱερά Καθέδρα τῆς κατά Μαντινείαν καί Κυνουρίαν Ἐκκλησίας. Ὧρες μοναδικές καὶ γεγονὸς ποὺ σημάδεψε τὴν ἱστορία τῆς Ἱερᾶς ταύτης Μητροπόλεως, ἀλλά καί ἐκείνην τῆς καθ’ Ἑλλάδα Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἀφοῦ ἡ ἐκλογή, ἡ χειροτονία καί ἡ ἐνθρόνησις ἑνός Ἀρχιερέως εἶναι ὑπόθεσις τῆς καθ’ ὃλου Ἐκκλησίας.

Τὸ συναίσθημα πού ἑδράζεται στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, ἀδελφοί μου, δένει μὲ πρόσωπα, τόπους καὶ κτήρια. Σὲ κάνει ἕνα μέ αὐτά. Γίνονται κομμάτι τῆς ψυχῆς σου ὅλα ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα στὴ μνήμη σου γυρνοῦν ὡς ἄστρα καὶ φωτίζουν τὴν περαιτέρω ὕπαρξή σου καὶ πορεία σου.

β) Εἶδε τὴν συγγραφὴ τοῦ βιβλίου, ὁ Σεβασμιώτατος, ὡς βαρειὰ πνευματικὴ κληρονομιά. Οἱ ἀοίδιμοι κτήτορες τοῦ περικαλλοῦς τούτου Ἱεροῦ Ναοῦ, ὕψωσαν πύργο εὐσεβείας πρὸς τὸν Θεὸ καὶ πρὸς τὸν Οὐρανοφάντορα καὶ Ἱερομύστην Μέγα Βασίλειο, καταλιπόντες στοὺς ἐπιγενομένους ἀφ’ ἑνὸς μὲν μνημεῖον πίστεως βαθυτάτης, ἀφ’ ἑτέρου δὲ σημεῖον ἀναφορᾶς, διηνεκοῦς πρὸς τὸν Θεόν.

Ὑψώθη ὁ Ναὸς ὡς μαρτυρία, ὅτι αὐτὸς ὁ τόπος εἶναι καθαγιασμένος ἐν τῷ Ὀνόματι τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ ὁ Ναὸς ἀποτελεῖ πύλη τοῦ οὐρανοῦ ἀνάγων καὶ μόνον ἐκ τῆς θέας αὐτοῦ εἰς πνευματικοὺς ἀναβαθμούς.

Ἡ συγγραφὴ τῆς ἱστορίας τοῦ Μητροπολιτικοῦ τῆς Τριπόλεως Ναοῦ καὶ ἡ διάσωση τῶν ἱστορικῶν στιγμῶν καὶ τῆς διαδρομῆς του μέσα στὸ χρόνο, ἀποτελεῖ χρέος ἔναντι ὄχι μόνον τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας, ἀλλὰ καὶ τῆς ἐθνικῆς τοιαύτης, ἀφοῦ ὁ συγκεκριμένος Ἱερός Ναός, εἶναι μνημεῖον καὶ τῆς Πατρίδος μας, τοῦ Ἔθνους μας ὁλοκλήρου, τὸ ὁποῖον μνημεῖον ὑψώθη ὀλίγα ἒτη μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ τὸν Τουρκικὸ ζυγό, εἰς εὐγνωμοσύνην πρός τόν Θεόν καί εὐχαριστίαν πρός τήν Παναγία καί τόν Οὐρανοφάντορα Μέγα Βασίλειον, γιά τῆς Πατρίδος τήν ἐλευθερία, σὲ τόπο ὅπου τὸ πάλαι εὑρίσκετο Ναὸς τοῦ Οὐρανοφάντορος Ἁγίου, ὑποστάς ποικίλας βασάνους καὶ δηώσεις καὶ βεβηλώσεις ἀπὸ τοὺς Ἀγαρηνούς, ὡς συνέβη καὶ μὲ ἄλλους Ναοὺς τῆς Ἑλληνικῆς καὶ γενικώτερον Ὀρθοδόξου Ἐπικρατείας καὶ ὡς συμβαίνει δυστυχῶς μέχρι σήμερον (βλέπε Χαλέπι καὶ γενικῶς περιοχὴ Μέσης Ἀνατολῆς).

Ὁ Ἑλληνικὸς Λαός, συνεδέθη ἄρρηκτα μὲ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη καὶ λατρεία καὶ ἀπέδωσε δικαίως τὴν ἐλευθερία του σὲ θαυμαστὴ ἐπέμβαση τῆς Κυρίας Θεοτόκου καὶ τῶν Ἁγίων του.

Ἔτσι ὁ Ἱερὸς Ναὸς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου εἶναι τρισυπόστατος ὡς διαβάζομε στὸ μετὰ χεῖρας βιβλίο.

Ἀναφέρει χαρακτηριστικὰ ὁ Σεβασμιώτατος « …Ὁ Ναός εἶναι τρίκλιτος καί στό ἱερό καταλήγει σέ τρία θυσιαστήρια. Τό μέν κεντρικόν εἶναι ἀφιερωμένον εἰς τόν Ἃγιον Ἱεράρχην Βασίλειον τόν Μέγα καί ἀπό τά δύο ἂλλα, τό νότιον εἶναι ἀφιερωμένο στήν Σύλληψη τοῦ Προφήτου Προδρόμου καί Βαπτιστοῦ Ἰωάννου, ἡ ὁποία τιμᾶται στίς 23 Σεπτεμβρίου κατά τήν ὁποίαν ἒλαβε χώραν ἡ ἱστορική Ἃλωσις (ἡ ἀπευλευθέρωση δηλ) τῆς Τριπολιτσᾶς. Τό ἂλλο, τό βόρειον, εἶναι ἀφιερωμένο στόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου, στίς 25 Μαρτίου, ἡμέρα κηρύξεως τοῦ Ἀγῶνος γιά τήν Ἐλευθερίαν τοῦ Γένους (Ναός τρισυπόστατος). Μέ τόν τρόπο αὐτό ὁ Μητροπολιτικός Ἱερός Ναός τοῦ Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως προσέλαβε συγχρόνως ἱστορική ἀφιερωτική μορφή, χάρι στά δύο Παρεκκλήσιά του».

γ) Μέσα ἀπὸ τὸ βιβλίο φαίνεται καθαρὰ ἡ αἴσθηση τῆς εὐθύνης τοῦ Ἀρχιερέως, ἔναντι τοῦ παρελθόντος, ἀλλὰ καὶ τοῦ μέλλοντος. Ὁ Ἀρχιερεύς, ὡς λένε στό Ἃγιον Ὂρος, δι’ ἂλλην περίπτωσιν, οἱ ὁσίως ἐνασκούμενοι ἐκεῖ, φυλάσσει τόν τόπον, οὐχί μόνον μέ τήν αἰσθητήν ἒννοιαν, ἀλλά καί τήν πνευματικήν τοιαύτην.

Ἡ εὐθύνη γιὰ τὴν συνέχεια τῆς παραδόσεώς μας μὲ τὴν διττὴν ἒννοιά της, τῆς τε Ὀρθοδόξου καὶ τῆς Ἐθνικῆς (ὁ Σεβασμιώτατος εἶναι τῆς γνωστῆς παλαιᾶς ἀδαμαντίνου κοπῆς τῶν ἀνθρώπων τοῦ χρέους καὶ τῆς θυσίας) καὶ τῆς διατηρήσεως ἀκοιμήτου τῆς ἱερᾶς κανδήλας καὶ παρακαταθήκης τὴν ὁποία παρέλαβε ἀπὸ τοὺς ἀοιδίμους καί μακαριστούς προκατόχους αὐτοῦ, ἀλλά καί ἀπό ὃλους τούς ὑπέρ τῆς εὐσεβείας καί ἐλευθερίας ἀγωνιστάς καί προμάχους, στούς ὁποίους χρωστᾶμε τήν πνευματική μας, ἀλλά καί τήν ἐθνική ὓπαρξη καί ὑπόσταση.

Ἡ εὐθύνη προέρχεται ἐκ τῆς ἀγάπης, ἡ ὁποία ὡς δύναμις κινητήριος ἐσωτερική, γίνεται ἐφευρετικὴ καὶ ἀποβαίνει ἐνέργεια θυσιαστικὴ γιὰ τὸν τόπο καί σημαδεύει τὶς ψυχές, τὸν χῶρο καὶ τὸν χρόνο.

Ἔτσι ἡ εὐθύνη αὐτὴ πέρασε μέσα ἀπὸ τήν θερμή προσευχή, τὴν ἀναζήτηση τρόπου, τὴν κατάθεση κόπων, τοὐτέστιν, (ὡς λέγομεν) ψυχῆς, ἀφοῦ ἡ συντήρηση, ἢ θὰ ἔλεγα καλύτερα ἡ ριζικὴ ἀνακαίνιση τοῦ Ἱεροῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ, ἑνὸς μνημείου τῆς Πίστεως καί τῆς Πατρίδος, ἀλλὰ καὶ ὑλικῶν πολλῶν ἀπαιτήσεων γιά τήν ἀνακαίνισή του, ἀπαιτοῦσε πολλοὺς κόπους ψυχοσωματικούς καὶ πόρους οἰκονομικούς,, τοὺς ὁποίους ἐξοικονόμησε ὁ Σεβασμιώτατος, ἀναδειχθείς, ὡς νέος κτήτωρ τοῦ Ἱεροῦ Μητροπολικοῦ Ναοῦ Τριπόλεως, κοσμήσας αὐτὸν κατὰ τὴν δόξαν, τὴν ἱερότητα, τὴν ἱστορικὴ διαδρομὴ καὶ τὸ μεγαλεῖον, ἀφοῦ ὡς σημειώνει ὁ ἲδιος στὸ βιβλίο του, « Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως δέν εἶναι κοινός Ναός. Ἀποτελεῖ ἰδιόμορφο ὀρθόδοξο ἐκκλησιαστικό μνημεῖο μέ μεγάλη ἱστορική καί καλλιτεχνική ἀξία. Ἡ ἰδιομορφία του συνίσταται στήν μοναδικότητα τῆς θέσεως στήν ὁποία ἱδρύθηκε, ἀφοῦ εἶναι οἰκοδομημένος ὂχι ἀπευθείας στό ἒδαφος, ἀλλά ὑπερυψωμένος, ἐπάνω σέ ἰσόγειο οἰκοδόμημα, ὃπου στεγάζονται καί λειτουργοῦν δεκατέσσερις εἰδικοί χῶροι, οἱ ὁποῖοι ἐνοικιάζονται καί λειτουργοῦν ὡς καταστήματα. Ἐπάνω ἀπό αὐτά ὑπάρχει ἐξώστης, ὃπου ὁδηγοῦν δύο μεγαλοπρεπεῖς κλίμακες καί στό κέντρο τοῦ ἐξώστου αὐτοῦ ἒχει ἀνεγερθῆ ὁ Ναός….»

δ) Ἰδιαιτέρως, συγκινεῖ ἡ ἀναφορὰ τοῦ Σεβασμιωτάτου, σὲ πρόσωπα τὰ ὁποῖα συνέδεσαν τὴν ζωή τους καὶ τὴν πορεία τους μὲ τὴν ἱστορία τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ ἀπὸ τῆς συλλήψεως τῆς ἰδέας τῆς ἀνοικοδομήσεώς του, ἀπό τῆς θεμελιώσεως του (6 Νοεμβρίου 1855), ἀπό τῶν Ἐγκαινίων του (3 Ἰουνίου 1884), μέχρι σήμερα. Ἀπόδοσις τοῦ δικαίου ἐπαίνου, τῆς τιμῆς καὶ τῆς εὐγνωμοσύνης, πρὸς ὅλους ἐκείνους οἱ ὁποῖοι πνευματικὰ καὶ ὑλικὰ συνεισέφεραν στὸ ἱερὸ κανίσκιο γιὰ τὴν πορεία καὶ παρουσία μέσα στὸ χρόνο καὶ τὴν ἱστορία, τοῦ τῆς Τριπολιτσᾶς ἱερωτάτου ὀφθαλμοῦ καὶ κλέους, τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ τοῦ Οὐρανοβάμονος Μεγάλου Βασιλείου.

Πρὸς τοὺς ἀοιδίμους Ἀρχιερεῖς, τοὺς Ἱεροκήρυκας, τοὺς τοπικοὺς Ἄρχοντας, τοὺς Πρεσβυτέρους καὶ Διακόνους καὶ Ἱεροψάλτας, τοὺς Ἐκκλησιαστικοὺς Ἐπιτρόπους καὶ τούς Νεωκόρους, τοὺς Ἐθελοντὰς τῆς ἀγάπης, τοὺς Ἐνορίτας, τοὺς ἐν τοῖς ἱεροῖς ἐνοριακοῖς καταλόγοις, πάλαι τε καὶ ἐπ’ ἐσχάτων γεγραμμένους καὶ πρὸς ὅλους ἐπωνύμους τε καὶ ἀνωνύμους, οἱ ὁποῖοι, ὡς κέντρον τῆς πνευματικῆς τους πορείας, ὀρόσημον ἱερὸν καὶ τόπον λατρείας, ἀλλὰ καὶ πνευματικῆς ἀναφορᾶς, εἶχαν καί ἔχουν τὸν περιάκουστον Ἱερὸν Μητροπολιτικὸν Ναὸν τῆς ἡρωοτόκου καὶ ἁγιοτόκου Τριπολιτσᾶς. Πρός τούς Μεγάλους Εὐεργέτας ἀπό τόν Λαίμη καί τούς Σπετσερόπουλους, μέχρι τόν τωρινό Μ. Εὐεργέτη ἀξιότιμο κ. Ἀθανάσιο Μαρτῖνο. Πρός τούς εὐεργέτες, Δωρητάς καί ἀνακαινιστάς τοῦ Ναοῦ.

Σεβασμιώτατε, σήμερα παραδίδετε στόν Λαό τῆς Τριπόλεως καί τῆς Ἐπαρχίας Σας, ἓνα ἐκ τῶν πολλῶν καρπῶν τῆς ἀκαμάτου ἐργασίας σας. Ὁ καρπός αὐτός διασώζει τήν ἱστορία, ἡ ὁποία διαφορετικά θά παρέμενε ἂγνωστη, ἑνός μνημείου τό ὁποῖον, σύν τοῖς ἂλλοις, κατέστη τό ἱερόν κιβώριον τῆς σεβασμίας καί μυριπνόου κάρας τοῦ Νεομάρτυρος Δημητρίου, πού φιλοξένησε τά κόκκαλα τά ἱερά τοῦ Γέρου τοῦ Μωρηᾶ, ἀπό τά ὁποῖα βγῆκε ἡ ἐλευθερία, πού δέχθηκε ὡς προσκυνητάς Ἀρχιεπισκόπους καί Πατριάρχας καλεσμένους τῆς ἰδικῆς σας ἀγάπης καί εὐγενείας, καί πού σώθηκε μέ τήν ἰδική σας ἀνύστακτη μέριμνα, ἐκ τῆς φθορᾶς τοῦ χρόνου, ἡ ὁποία ὁδηγοῦσε μέ μαθηματική ἀκρίβεια στήν καταστροφή τοῦ μνημείου.

Ἂξιον προσοχῆς τυγχάνει ὃμως καί τό ὃτι τό βιβλίο συνοδεύεται ἀπό δίσκο ἀκτίνας (CD) μέ ὓμνους πρός τούς Ἁγίους στούς ὁποίους εἶναι ἀφιρωμένος ὁ Ναός, μέ τόν ὡραιότατον τίτλον «Βασίλειον σύν Παρθένῳ Μαρίᾳ, Τιμίῳ Προδρόμῳ καί Νεομάρτυρι Δημητρίῳ μέλπομεν». Συγχαίρομεν ὃθεν τούς ἂδοντας τάς ὠδάς τοῦ Κυρίου καί ψάλλοντας Ἱεροψάλτας τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ.

Σεβασμιώτατε, ἡ Ἀρχιερατεία Σας θά μείνῃ γραμμένη μέ χρυσά γράμματα στήν τοπική καί γενικώτερη Ἐκκλησιαστική ἱστορία γιά τήν βαθειά αἲσθηση εὐθύνης, λαμπροῦ ποιμένος, ἒναντι Θεοῦ καί τοῦ ποιμνίου του, ἀλλά καί Ἱεράρχου ἀνταξίου τῶν προσδοκιῶν ἑνός Λαοῦ, ὁ ὁποῖος στά σπλάχνα του κουβαλάει τήν ἱστορία καί τούς ἀγῶνες γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τό Γένος, ἀπό αἰώνων πολλῶν.

Ἡ Τριπολιτσά θά Σᾶς εὐγνωμονῇ καί θά Σᾶς μακαρίζῃ γιά τήν θαυμάσια καί μεγάλη προσφορά Σας, τήν πνευματική καί τήν ἐν γένει ἀνακαινιστική, ἀφοῦ καταφέρατε μέχρι τώρα νά ἀναμορφώσετε τά πάντα στήν Ἱερά Μητρόπολη, τήν ὁποὶα χάριτι Θεοῦ διαποιμαίνετε. Νά Σᾶς δίδῃ ὁ Θεός δύναμη καί ἒτη πλεῖστα γιά καρποφόρον καί θεοφιλῆ ποιμαντορία στόν ἀγιασμένο τόπο μας.

Ἐμεῖς, καθώς βρισκόμαστε αὐτή τήν ὣρα μαζί Σας, στόν Ἱερό αὐτό Ναό τῆς Τριπολιτσᾶς, αἰσθανόμεθα τήν δίκαιη χαρά σας καί τή βαθειά συγκίνηση σας καί ἐνωτιζόμεθα μαζί μέ τίς ψαλμωδίες τῶν λαμπρῶν ἱεροψαλτῶν πού πέρασαν ἀπό τά ἀναλόγια τοῦ Ναοῦ, τήν ξεχωριστή φωνή τοῦ ἀοιδίμου καί ἀνεπαναλήπτου Ἰωάννου Παναγιωτοπούλου, τοῦ ἀλησμονήτου Μπαρμπα- Γιάννη Κούρου,νά ψάλῃ τό, «Εἰς πᾶσαν τήν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος σου» καί μετά τήν ἀπόλυση, στό τραπέζι τῆς χαρᾶς καί τῆς ἀγάπης νά τραγουδάῃ τό τραγούδι πού ἒρχεται σάν σταλαγμός συγκίνησης καί συνάδει μέ τήν ἱστορία, ὃπως τήν καταθέτει ἡ καρδιά σας στό βιβλίο σας, πού ἀναφέρεται στόν «Ἃγιο Βασίλειο» Τριπόλεως.

Ποῦ εἶσαι παληά Τριπολιτσά,

Μέ μάτια βουρκωμένα.

Ἃγια τά χώματα προσκυνῶ

ἀπόψε μόνος ξαναγυρνῶ

πίσω στά περασμένα.

Κάτω ἀπ’ τόν Ἃγιο Βασίλη,

μείναμε τά βράδυα οἱ φίλοι.

Τράβα ἁμαξᾶ- τράβα ἁμαξᾶ

πίσω στά χρόνια τά χρυσᾶ.

Πού εἶσαι παληά Τριπολιτσά

ἰτιά λουλουδιασμένη.

Τό Πάσχα τήν τρανή γιορτή