Αναζήτηση θεμάτων ιστολογίου
Συναξάριον
οι δημοφιλείς αναρτήσεις της εβδομάδος
Blog Archive
- 2024 (14)
- 2023 (72)
- 2022 (249)
- 2021 (450)
- 2020 (682)
- 2019 (811)
- 2018 (820)
- 2017 (901)
- 2016 (1063)
- 2015 (1348)
- 2014 (1414)
-
2013
(2210)
- Δεκεμβρίου(161)
- Νοεμβρίου(186)
- Οκτωβρίου(168)
- Σεπτεμβρίου(180)
- Αυγούστου(189)
- Ιουλίου(165)
-
Ιουνίου(210)
- "Περί της Παυλείου εν Αθήναις Διδαχής"
- Η χάρη της μετάνοιας
- «Του Δείπνου σου του μυστικού, σήμερον, Υιέ Θεού, ...
- Το φωτεινόν παράδειγμα των αγίων της Εκκλησίας μας
- Η Κυριακή των Αγίων Πάντων
- Κυριακή των Αγίων Πάντων – Οι Άγιοι Απόστολοι
- Σύναξη των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων
- Η Σύναξη των Αγίων Αποστόλων
- Εθελοντική Αιμοδοσία αύριο 30-6-13 στο Ναό μας
- ΜΕΤΑΦΕΡΕΤΑΙ ΓΙΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟ...
- Το ψάρι του καπετάνιου
- «Τα άγια τοις αγίοις»
- Εις τους πρωτοκορυφαίους Πέτρον και Παύλον (29 Ιου...
- Άγιοι Πέτρος και Παύλος Πρωτοκορυφαίοι Απόστολοι
- Απολυτίκιο των Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου
- Τη ΚΘ΄ – 29 Ιουνίου, μνήμη των Αγίων ενδόξων και π...
- Εὐρώπη εἶναι ἀπέραντο νεκροταφεῖο!
- Τίποτε δε χάθηκε! Μη στεναχωριέσαι
- «Και καταξίωσον ημάς, Δέσποτα, μετά παρρησίας, ακα...
- Σημάδια της παρουσίας του Χριστού
- Για να είσαι ελεύθερος
- Εύρεση των Τιμίων Λειψάνων των Αγίων Αναργύρων Κύρ...
- ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ: πιεζαν οι εβραίοι για διαγραφή του Θρησ...
- ΛΑΜΠΡΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
- Απόδειξέ μου ότι υπάρχει Θεός!
- «Πάντων των αγίων μνημονεύσαντες, Έτι και έτι εν Ε...
- Ακολουθία του Μικρού Αποδείπνου
- Οι Μακαρισμοί του Κυρίου...
- Άγιος Σαμψών ο Ξενοδόχος
- ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΜΟΝΟΣ - Η πορεία του Ορθόδοξου μοναχισμο...
- Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΥΘΥΣ...
- Γέροντας Παΐσιος: Ο πνευματικός στην οικογένεια
- «Εν πρώτοις μνήσθητι, Κύριε, του αρχιεπισκόπου ημών…»
- Η ξεχειλισμένη κούπα (ιστορία απ’ το γεροντικό)
- Όσιος Δαβίδ ο εν Θεσσαλονίκη
- ΙΕΡΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΠΑΤΡΩΝ
- ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
- Για την προσευχή !
- «Άξιον εστιν ως αληθώς μακαρίζειν σε την Θεοτόκον ...
- Μη δικαιολογείς τον θυμό σου
- Τούρτα παγωτό µε μωσαϊκό
- Αγία Φεβρωνία
- 8 ήμερο Προσκύνημα στα Ιεροσόλυμα
- Ἡ ἡμέρα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος - Anthony Bloom
- Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς: Γιατί το Αγιο Πνεύμα ...
- Ποιά η διαφορά της εορτής της Πεντηκοστής με την ε...
- "Και ποίησον τον μεν άρτον ... Το δε εν των ποτηρί...
- Περιγραφή της εικόνας της Πεντηκοστής
- Βασιλεῦ Οὐράνιε, Παράκλητε...
- Το Γενέθλιο του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και Βα...
- ''ΚΛΕΙΣΤΕ ΤΙΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΕΙΣ'' ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ
- "Περί του Αγίου Πνεύματος"
- Κυριακή της Πεντηκοστής - π. Χερουβείμ Βελέτζας
- «Σε υμνούμεν, σε ευλογούμεν, σοι ευχαριστούμεν, Κύ...
- ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ - Το σημείο που ξεκινά η Αποστολική Δια...
- Εορτή της Πεντηκοστής - Γενέθλια της Εκκλησίας
- Αγία Αγριππίνα
- Απολυτίκιον της Πεντηκοστής
- Όσιος Δανιήλ ὁ ἐν τῷ κάστρῳ τῶν Πατρῶν
- Επιτίμιο ακοινωνησίας για τον ''αντιρατσιστικό νόμο''
- Ο Αρχιεπίσκοπος ύψωσε την ελληνική σημαία στα ελλη...
- Ωφελούν τους νεκρούς τα μνημόσυνα;
- Τι είναι αμαρτία και τι μας πρόσφερε ο Χριστός
- Δώρα για τους νεκρούς - Πρωτοπρεσβύτερος π. Ευέλθω...
- «Τα σα εκ των σων σοι προσφέρομεν κατά πάντα και δ...
- ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΚΑΡΑΒΑΓΓΕΛΗΣ (1866-1935)
- Άγιος Ευσέβιος
- Τὰ Ψυχοσάββατα
- Αρχιεπίσκοπος: ''Πρώτα η πατρίδα και μετά τα κόμμα...
- Τα κοιμητήρια
- «Λάβετε, φάγετε, τούτο μου εστι το Σώμα...» «Πίετε...
- Οι τουρκοπροσκυνημένοι Νενέκοι τότε έπαιρναν τα όπ...
- Γιατί μνημονεύουμε τους κεκοιμημένους
- Οι τρεις καλόγεροι και ο Άγιος Αντώνιος
- Άγιος Νικήτας ο Νισύριος
- Άγιος Ιουλιανός από την Κιλικία
- Τζαμί στην Αθήνα: Θα καταστρατηγήσουμε μόνοι μας τ...
- Η χάρη της προσευχής φέρνει το νου σε επαφή με το Θεό
- «Ευχαριστήσωμεν τω Κυρίω - Άξιον και δίκαιον»
- Τσίζκεϊκ με γιαούρτι και λάιμ
- Ιερά Πανήγυρις Αγίας Τριάδος άνω Αλισσού
- ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ ΠΑΛΗΣ ΕΓΙΝΕ ΑΣΚΗΤΗΣ ΣΤΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ (ΦΩΤ...
- ΑΡΗΣ ΣΕΡΒΕΤΑΛΗΣ: ''ΕΜΠΙΣΤΕΥΟΜΑΙ ΟΣΟ ΜΠΟΡΩ ΤΟΝ ΘΕΟ,...
- Άγιος Μεθόδιος ο Ιερομάρτυρας επίσκοπος Πατάρων
- Άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας
- Άγιος Ιούδας ο Απόστολος
- Άνοιξε λοιπόν τη χαραμάδα της καρδιάς σου!
- ''Σκάσε επί τέλους νά λές συνεχώς "Δόξα Σοι, ό Θεό...
- «Άνω σχώμεν τας καρδίας».
- Όσιος Παΐσιος ο Μέγας και θεοφόρος
- Έκθεση Ορθόδοξου Χριστιανικού Βιβλίου στην Πάτρα
- Συνάντηση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου με τον Πρωθυ...
- Καταΐφι με καϊμάκι, βύσσινο και φιστίκι Αιγίνης
- H δύναμη της ευχής Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με
- Δε νιώθεις τον Ουρανό, γιατί δεν δοξολογείς τον Θεό
- «Η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και η αγάπη...
- «ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ» ΧΩΡΙΣ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ, ή «Μια ευχή για ν...
- Άγιος Λεόντιος και οι συν αυτώ Υπάτιος και Θεόδουλος
- Nικόλαος Ἰ. Σωτηρόπουλος, Περί του Mητροπολίτου Σι...
- «Πάτερ, δόξασόν σου τον Υιόν» - Το θαύμα του Αγ.Σπ...
- Μαΐου(218)
- Απριλίου(179)
- Μαρτίου(208)
- Φεβρουαρίου(180)
- Ιανουαρίου(166)
- 2012 (1652)
- 2011 (318)
- 2010 (42)
Από το Blogger.
Δευτέρα 24 Ιουνίου 2013
00:06
|
Ανώνυμος
|
Print PDF
Η εικόνα της Πεντηκοστής παρουσιάζει υπερώο. Είναι το υπερώο που έμεναν οι Απόστολοι μετά την Ανάληψη του Κυρίου. Οι Απόστολοι κάθονται ημικυκλικά. Στην κορυφή του ημικύκλιου είναι οι Πρωτοκορυφαίοι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος. Τρίτος δεξιά του Πέτρου είναι ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς και απέναντι του ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Μάρκος, τρίτος κοντά στον Παύλο. Ακολουθούν οι υπόλοιποι Απόστολοι κατά σειράν ηλικίας. Όλοι είναι ήρεμοι με γλυκεία έκφραση και στοχαστικό βλέμμα. Κρατούν ειλητάρια έκτος του Αποστόλου Παύλου, που κρατεί βιβλίο. Είναι τα σύμβολα του διδακτικού χαρίσματος, που έλαβαν από το Άγιο Πνεύμα. Μεταξύ των Πρωτοκορυφαίων διακρίνεται ένα κάθισμα κενό. Είναι η θέση του Χριστού, της θείας Κεφαλής της Εκκλησίας, την οποίαν εικονίζει η εικόνα της Πεντηκοστής.
Στο πάνω μέρος της εικόνας εικονίζεται ο ουρανός δια τμήματος κύκλου. Από αυτό εκπέμπονται δώδεκα ακτίνες φωτός, που κατέρχονται στους Αποστόλους. Στην εικόνα μας, έκτος των κατερχόμενων ακτινών, αιωρείται επάνω από την κεφαλή κάθε Αποστόλου πύρινη γλώσσα, που σημαίνει ότι γέμισαν όλοι από Άγιο Πνεύμα και απέκτησαν το χάρισμα της γλωσσολαλίας. Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος το είχε προφητεύσει αυτό, όταν έλεγε στους ακροατές του ότι ο «οπίσω του ερχόμενος», ο Χριστός, θα βαπτίσει τους οπαδούς Του με Πνεύμα Άγιο και με το πυρ της θείας Χάριτος.
«Από κάτω του καθίσματος, πάνω στο οποίο είναι καθισμένοι (οι Απόστολοι), εικονίζεται η μορφή ενός γέροντα με στέμμα στο κεφάλι του και με οξύ στρογγυλό γένι, που κρατά με τα δύο χέρια του σινδόνι, μέσα στο οποίο φαίνονται δώδεκα ειλητάρια, δηλαδή χαρτιά τυλιγμένα. Ο γέροντας αυτός συμβολίζει τον Κόσμο, τα δε χαρτιά τους δώδεκα κλήρους που κληρώθηκε η οικουμένη να κηρυχτεί ο λόγος του Θεού από τους Αποστόλους.
Στις αρχαιότερες εικόνες της Πεντηκοστής, αντί του Κόσμου, ζωγραφίζονται κάποιοι άνθρωποι από διάφορες φυλές, ντυμένοι με παράδοξα φορέματα και γυρισμένοι κατά πάνω, σαν να ακούουν ξαφνιασμένοι το κήρυγμα των Αποστόλων, και πάνω από αυτούς ή επιγραφή ΛΑΟΙ, ΦΥΛΑΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑΙ. Παριστάνουν δε αυτοί τους ανθρώπους από τα διάφορα έθνη, που βρέθηκαν στα Ιεροσόλυμα κατά την ημέρα της Πεντηκοστής, την ώρα που κατέβηκε το Άγιο Πνεύμα και οι οποίοι, όταν άκουσαν την βοή που έγινε από την επιφοίτηση του Παναγίου Πνεύματος, μαζεύτηκαν στο σπίτι που βρίσκονταν οι Άγιοι Απόστολοι και απορούσαν, διότι άκουαν ο καθένας στη γλώσσα του το κήρυγμα που έβγαινε από το στόμα των μαθητών του Χριστού, όπως αναφέρουν οι Πράξεις των Αποστόλων» (Φ. Κόντογλου).
Η σημασία της εικόνας.
Όπως πληροφορούμαστε από τις Πράξεις των Αποστόλων, κατά την ημέρα της Πεντηκοστής βρίσκονταν στο υπερώο περίπου εκατόν είκοσι πρόσωπα. Συνεπώς τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος δεν έλαβαν μόνον οι Δώδεκα Απόστολοι. Όλοι οι παρευρισκόμενοι «επλήσθησαν Πνεύματος Αγίου». Επί πλέον ο Απόστολος Πέτρος στην ομιλία του κατά την ημέρα της Πεντηκοστής διαβεβαίωσε, ότι όλοι όσοι θα μετανοήσουν και βαπτισθούν, θα λάβουν «την δωρεά του Αγίου Πνεύματος». Οι εκατόν είκοσι μαθητές εκπροσωπούν όλη την Εκκλησία. Για τον βυζαντινό αγιογράφο είναι αντιπρόσωποι της Εκκλησίας όλων των γενεών και όλων των αιώνων. Αυτός είναι ο λόγος, που ενώ τα καθισμένα πρόσωπα είναι δώδεκα, ο αριθμός αυτός δεν αντιστοιχεί στους Δώδεκα Αποστόλους. Ο Απόστολος Παύλος και οι Ευαγγελιστές Λουκάς και Μάρκος, που εικονίζονται στην εικόνα, δεν ανήκαν στον κύκλο των άμεσων Μαθητών του Κυρίου.
Σε αντίθεση με τις άγιες μορφές των Αποστόλων έρχεται η συμβολική μορφή του Κόσμου. Γι’ αυτήν διαβάζουμε σε ένα κείμενο του 17ου αιώνα: «Γιατί κατά την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος παρουσιάζεται ένας άνθρωπος καθήμενος σε σκοτεινό μέρος, κυρτωμένος από τα χρόνια, ενδεδυμένος με κόκκινο ένδυμα, με βασιλικό στέμμα επί της κεφαλής του και μ’ ένα λευκό ύφασμα στα χέρια του, που περιέχει δώδεκα γραμμένους κυλίνδρους. Ο άνθρωπος κάθεται σε σκοτεινό μέρος, επειδή η οικουμένη ήταν προηγουμένως χωρίς πίστη. Είναι κυρτωμένος από τα χρόνια, διότι είχε γεράσει από την αμαρτία του Αδάμ. Το κόκκινό του ένδυμα υποδηλώνει τις αιματηρές θυσίας του πονηρού. Το βασιλικό στέμμα υποδηλώνει την αμαρτία, που κυβερνούσε τον κόσμο. Το λευκό ύφασμα στα χέρια του με τους δώδεκα κυλίνδρους σημαίνει τους Δώδεκα Αποστόλους, που έφεραν φως στην οικουμένη με την διδασκαλία τους».
Ο Χριστός ο Θεός μας, «ο πανσόφους τους αλιείς αναδείξας», είναι «χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας». Για τούτο πρέπει στη προσευχή μας να Τον παρακαλούμε να μας φωτίζει και αγιάζει με το Άγιο Πνεύμα, που είναι «ο φρουρός και αγιοποιός της Εκκλησίας, ο διοικητής των ψυχών, ο κυβερνήτης των χειμαζόμενων, ο φωταγωγός των πεπλανημένων και αθλοθέτης των αγωνιζομένων και στεφανωτής των νενικηκότων» (Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατήχησις 17,3).
«Από κάτω του καθίσματος, πάνω στο οποίο είναι καθισμένοι (οι Απόστολοι), εικονίζεται η μορφή ενός γέροντα με στέμμα στο κεφάλι του και με οξύ στρογγυλό γένι, που κρατά με τα δύο χέρια του σινδόνι, μέσα στο οποίο φαίνονται δώδεκα ειλητάρια, δηλαδή χαρτιά τυλιγμένα. Ο γέροντας αυτός συμβολίζει τον Κόσμο, τα δε χαρτιά τους δώδεκα κλήρους που κληρώθηκε η οικουμένη να κηρυχτεί ο λόγος του Θεού από τους Αποστόλους.
Στις αρχαιότερες εικόνες της Πεντηκοστής, αντί του Κόσμου, ζωγραφίζονται κάποιοι άνθρωποι από διάφορες φυλές, ντυμένοι με παράδοξα φορέματα και γυρισμένοι κατά πάνω, σαν να ακούουν ξαφνιασμένοι το κήρυγμα των Αποστόλων, και πάνω από αυτούς ή επιγραφή ΛΑΟΙ, ΦΥΛΑΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑΙ. Παριστάνουν δε αυτοί τους ανθρώπους από τα διάφορα έθνη, που βρέθηκαν στα Ιεροσόλυμα κατά την ημέρα της Πεντηκοστής, την ώρα που κατέβηκε το Άγιο Πνεύμα και οι οποίοι, όταν άκουσαν την βοή που έγινε από την επιφοίτηση του Παναγίου Πνεύματος, μαζεύτηκαν στο σπίτι που βρίσκονταν οι Άγιοι Απόστολοι και απορούσαν, διότι άκουαν ο καθένας στη γλώσσα του το κήρυγμα που έβγαινε από το στόμα των μαθητών του Χριστού, όπως αναφέρουν οι Πράξεις των Αποστόλων» (Φ. Κόντογλου).
Η σημασία της εικόνας.
Όπως πληροφορούμαστε από τις Πράξεις των Αποστόλων, κατά την ημέρα της Πεντηκοστής βρίσκονταν στο υπερώο περίπου εκατόν είκοσι πρόσωπα. Συνεπώς τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος δεν έλαβαν μόνον οι Δώδεκα Απόστολοι. Όλοι οι παρευρισκόμενοι «επλήσθησαν Πνεύματος Αγίου». Επί πλέον ο Απόστολος Πέτρος στην ομιλία του κατά την ημέρα της Πεντηκοστής διαβεβαίωσε, ότι όλοι όσοι θα μετανοήσουν και βαπτισθούν, θα λάβουν «την δωρεά του Αγίου Πνεύματος». Οι εκατόν είκοσι μαθητές εκπροσωπούν όλη την Εκκλησία. Για τον βυζαντινό αγιογράφο είναι αντιπρόσωποι της Εκκλησίας όλων των γενεών και όλων των αιώνων. Αυτός είναι ο λόγος, που ενώ τα καθισμένα πρόσωπα είναι δώδεκα, ο αριθμός αυτός δεν αντιστοιχεί στους Δώδεκα Αποστόλους. Ο Απόστολος Παύλος και οι Ευαγγελιστές Λουκάς και Μάρκος, που εικονίζονται στην εικόνα, δεν ανήκαν στον κύκλο των άμεσων Μαθητών του Κυρίου.
Σε αντίθεση με τις άγιες μορφές των Αποστόλων έρχεται η συμβολική μορφή του Κόσμου. Γι’ αυτήν διαβάζουμε σε ένα κείμενο του 17ου αιώνα: «Γιατί κατά την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος παρουσιάζεται ένας άνθρωπος καθήμενος σε σκοτεινό μέρος, κυρτωμένος από τα χρόνια, ενδεδυμένος με κόκκινο ένδυμα, με βασιλικό στέμμα επί της κεφαλής του και μ’ ένα λευκό ύφασμα στα χέρια του, που περιέχει δώδεκα γραμμένους κυλίνδρους. Ο άνθρωπος κάθεται σε σκοτεινό μέρος, επειδή η οικουμένη ήταν προηγουμένως χωρίς πίστη. Είναι κυρτωμένος από τα χρόνια, διότι είχε γεράσει από την αμαρτία του Αδάμ. Το κόκκινό του ένδυμα υποδηλώνει τις αιματηρές θυσίας του πονηρού. Το βασιλικό στέμμα υποδηλώνει την αμαρτία, που κυβερνούσε τον κόσμο. Το λευκό ύφασμα στα χέρια του με τους δώδεκα κυλίνδρους σημαίνει τους Δώδεκα Αποστόλους, που έφεραν φως στην οικουμένη με την διδασκαλία τους».
Ο Χριστός ο Θεός μας, «ο πανσόφους τους αλιείς αναδείξας», είναι «χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας». Για τούτο πρέπει στη προσευχή μας να Τον παρακαλούμε να μας φωτίζει και αγιάζει με το Άγιο Πνεύμα, που είναι «ο φρουρός και αγιοποιός της Εκκλησίας, ο διοικητής των ψυχών, ο κυβερνήτης των χειμαζόμενων, ο φωταγωγός των πεπλανημένων και αθλοθέτης των αγωνιζομένων και στεφανωτής των νενικηκότων» (Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατήχησις 17,3).
(Χρήστου Γ. Γκότση, Ο Μυστικός κόσμος των Βυζαντινών Εικόνων, τ. Α΄, Αθήνα 1971)
!>