Ι.Ν. Αγίων Αντωνίου και Χαραλάμπους εις Κρύα Ιτεών Πατρών: Η Θεία Ευχαριστία

Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2011

Η Θεία Ευχαριστία

00:02 | |

PDF

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ ΛΟΥΚΑ

(Κεφ. Ιδ΄ , 16 – 24)

Η παραβολή του Μεγάλου Δείπνου

Ομιλία π. Ιωάννου Δημητροπούλου

εις τον Ι. Ν. Αγ. Χαραλάμπους Κρύα Ιτεών Πατρών

κατά τη Θεία Λειτουργία της Κυριακής ΙΑ΄ Λουκά

12 Δεκεμβρίου 2010

«Ἄνθρωπός τίς ἐποίησε δεῖπνον μέγα»

Συνήθεια καθιερωμένη μέσα στη ζωή μας, αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, είναι η πρόσκληση, το προσκλητήριο. Οι άνθρωποι αισθανόμαστε την ανάγκη, σε κορυφαία γεγονότα της ζωής μας, αλλά και άλλες ημέρες που εμείς καθορίζουμε, να προσκαλούμε ανθρώπους, για να χαρούν μαζί με εμάς τη χαρά μας, αλλά και για να νιώσουμε κι εμείς τη ζεστασιά της δικής τους παρουσίας. Τους προσκαλούμε να παρακαθίσουν στο τραπέζι μας, έτσι ώστε, να βρεθούμε ο ένας πιο κοντά στον άλλο.

Η λήψη μιας τέτοιας προσκλήσεως, συνήθως μας γεμίζει χαρά. Όσο μάλιστα πιο σημαντικό είναι το πρόσωπο που μας προσκαλεί, λ.χ. αν είναι μια εξέχουσα προσωπικότητα, τόσο μεγαλύτερη τιμή και χαρά αισθανόμαστε. Και τότε σπεύδουμε να ανταποκριθούμε στην πρόσκληση. Φροντίζουμε όχι μόνο να παραστούμε, αλλά και να συμπεριφερθούμε σύμφωνα με όλους τους τύπους που υπαγορεύει και απαιτεί η καλή συμπεριφορά και η επισημότητα της στιγμής.

Σε ένα επίσημο και μεγάλο δείπνο και μια βαθιά τιμητική πρόσκληση, αναφέρεται και το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα. Πρόκειται για μία παραστατική παραβολή του Κυρίου, σύμφωνα με την οποία, ένας άνθρωπος διοργάνωσε κι ετοίμασε ένα επίσημο δείπνο, στο οποίο πολλούς εκάλεσε να έλθουν να συμμετάσχουν και να ευφρανθούν. Όταν το τραπέζι ετοιμάσθηκε, έστειλε το δούλο του να ειδοποιήσει τους καλεσμένους του και να τους πει: Ελάτε. Όλα είναι έτοιμα. Ελάτε να χαρείτε και να απολαύσετε! Αλλά τί περίεργη και αχαρακτήριστη η συμπεριφορά των προσκεκλημένων! Σαν να ήταν όλοι προσυνεννοημένοι, άρχισαν να αρνούνται προβάλλοντας διάφορες δικαιολογίες. Ο πρώτος είπε πως αγόρασε αγρόκτημα και ήθελε να πάει να το δει. Ένας δεύτερος είπε, πως αγόρασε πέντε ζεύγη βοδιών και θα πήγαινε να τα δοκιμάσει. Και κάποιος τρίτος, ισχυρίστηκε πως πρόσφατα παντρεύτηκε και γι’ αυτό δεν μπορούσε να παρευρεθεί στο δείπνο. Και οι τρεις, είπαν τον ίδιο λόγο· «ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον»! Ζήτησαν να θεωρηθούν δικαιολογημένοι για την απουσία τους. Και οι τρεις περιφρόνησαν τον μεγαλόψυχο και καλοσυνάτο εκείνο οικοδεσπότη, ο οποίος δίκαια οργίστηκε κι έστειλε γρήγορα το δούλο του, στις πλατείες, στους δρόμους, στα στενά, κι εκάλεσε όσους βρήκε· πτωχούς, αναπήρους και τυφλούς. Τους οδήγησε στο σπίτι όπου και πραγματοποιήθηκε το δείπνο.

Τελειώνοντας ο Κύριος την παραβολή μας λέγει ότι ο οικοδεσπότης έκανε μια επίσημη δήλωση στους καλεσμένους. Τους είπε ότι: «οὐδεὶς τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων τῶν κεκλημένων γεύσεταί μου τοῦ δείπνου». Δηλ. κανένας από τους ανθρώπους εκείνους που είχαν προσκληθεί και αρνήθηκαν, δεν θα γευθεί τον δείπνον μου.

Όμως αγαπητοί αδελφοί, ποιό άραγε είναι το μέγα δείπνο για το οποίο μας κάνει λόγο ο Χριστός διά της παραβολής; Το μέγα δείπνο είναι η Βασιλεία του Θεού στην οποία ο ίδιος ο Θεός καλεί όλους τους ανθρώπους διά του Μονογενούς Του Υιού. Τη χαρά και τη δόξα της Ουρανίου Βασιλείας, παρομοιάζει ο Κύριος με πλούσιο και μεγαλοπρεπές συμπόσιο. Η αφθονία και η ποιότητα των προσφερομένων αγαθών, είναι η μεγαλειώδης και πανευτυχής ουράνια πολιτεία. Οι πιστοί καλούνται από τον Κύριο, να προσέλθουν στο μέγα αυτό δείπνο για να φάνε και να ευφρανθούν. Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι χριστιανοί καλούνται από τον Κύριο να προετοιμασθούν, για να γίνουν κληρονόμοι της Ουρανίου Βασιλείας.

Αλλά για να γίνει αυτό, ο Κύριος συνέστησε και παρέδωσε επί της γης ένα άλλο πνευματικό δείπνο, ουράνιο και ιερώτατο. Είναι το μέγα Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Είναι η Θεία Κοινωνία του Σώματος και του Αίματος του Κυρίου. Ο Κύριος μας καλεί όλους να κοινωνούμε «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον». Διότι η Θεία Ευχαριστία είναι το Μυστήριο των Μυστηρίων. Είναι η συνέχεια και η διαιώνιση της Σταυρικής Θυσίας του Σωτήρος Χριστού. Είναι το απαραίτητο εφόδιο για τη Βασιλεία των ουρανών.

Τί κάνουν όμως οι περισσότεροι άνθρωποι; Δείχνουν αδιαφορία στην τιμητική αυτή πρόσκληση του Θεού και αρνούνται να κοινωνήσουν. Στερημένοι έτσι της ουράνιας τροφής είναι καταδικασμένοι να μένουν εκτός της αιωνίου ζωής.

Υπάρχουν όμως και εκείνοι που προσέρχονται στο ιερώτατο αυτό Μυστήριο από απλή συνήθεια, ή για το καλό όπως λένε.

Υπάρχουν και άλλοι, που είτε αναξίως, είτε χωρίς τον παραμικρό σεβασμό φθάνουν ενώπιον της Ωραίας Πύλης, για να μεταλάβουν. Με αφορμή λοιπόν την παραβολή και επικειμένης της μεγάλης εορτής των Χριστουγέννων, είναι ευκαιρία να πούμε κάποια βασικά πράγματα για το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας.

Για την ίδρυση του Μυστηρίου, έχουμε ρητές μαρτυρίες των Αποστόλων του Κυρίου. Οι τέσσερις Ευαγγελιστές και ο Απόστολος Παύλος, μας διηγούνται λεπτομερώς το μέγα και μοναδικό αυτό γεγονός της ιστορίας. Μας ομιλούν για την παράδοση και την πρώτη τέλεσή του. (Ματθ. κστ΄, Μαρκ. ιδ΄, Λουκ. κβ΄, Ιωάν. στ΄, Α΄ Κορινθ. ια΄).

Την παραμονή του σωτηρίου πάθους, το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, ο Κύριος και οι Μαθητές Του Βρίσκονταν στο Υπερώον της Ιερουσαλήμ για να φάνε το τελευταίο και ειδικό δείπνο. Είναι αυτό που ονομάζουμε Μυστικό Δείπνο.

Κατά την ώρα του Δείπνου, ο Κύριος πήρε στα χέρια τον άρτον και αφού ευχαρίστησε τον Ουράνιο Πατέρα, τον ευλόγησε, τον έκοψε σε τεμάχια, και τον προσέφερε στους μαθητές Του, λέγοντας: «Λάβετε, φάγετε, τοῦτό μου ἐστι τὸ σῶμά, τό ὑπέρ ὑμῶν κλώμενον εἰς ἄφεσιν ἀμαρτῶν». Ευθύς αμέσως έλαβε το ποτήριο με τον οίνο, ευχαρίστησε καί πάλι το Θεό και αφού το ευλόγησε είπε: «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες· τοῦτο ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς Καινῆς Διαθήκης τό ὑπέρ ὑμῶν καί πολλῶν ἐκχυ-νόμενον». Και στη συνέχεια τους είπε: «τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμὴν ἀνάμνησιν». Αυτό να κάνετε για να με θυμάστε και να λαμβάνετε άφεση ἁμαρτιών.

Έκτοτε, όσες φορές αδελφοί μου τελείται το ιερό αυτό Μυστήριο, γίνεται «υπερφυώς καί αρρήτως». Και διά της δυνάμεως και ενεργείας του Αγίου Πνεύματος πραγματοποιείται η μεταβολή του άρτου και του οίνου σε Σώμα και Αίμα Χριστού. Η μεταβολή αυτή είναι πραγματική. Είναι «μεταποίησις» και «μεταστοιχείωσις», όπως οι Πατέρες, λέγουν, ή «μετουσίωσις», όπως επικράτησε να λέγεται συνήθως.

Οι οφθαλμοί μας βεβαίως, δεν μπορούν να διακρίνουν τη μεταβολή αυτή, αλλά εμείς τη βλέπουμε και την παραδεχόμαστε διά της πίστεως. Στο φρικτό αυτό Μυστήριο είναι παρών πάντοτε ο Χριστός. Όχι τυπικώς, ούτε εικονικώς, «ἀλλ’ οὐσιωδῶς καί ἀληθῶς». Αυτός είναι ο προσφέρων την θυσίαν και ο προσφερόμενος, ο θυσιάζων και θυσιαζόμενος, ο θύτης και το θύμα.

Ολόκληρη η Θεία Λειτουργία αγαπητοί, είναι θυσία. Θυσία μεγίστη, πνευματικότατη, θεοπρεπής και υπερφυής. Και είναι η μόνη θυσία που αρέσει στο Θεό. Τι σημαίνει αυτό; Επειδή καμία θυσία από όσες γίνονταν στον κόσμο, δεν ήταν άξια του Παναγάθου Θεού ούτε ανάλογη προς το βάρος των αμαρτιών του ανθρώπου, η ανέκφραστη αγάπη του Πανοικτίρμονος Θεού έστειλε τον «μονογενήν Υἱόν καί Λόγον» Του. Αυτός λοιπόν ο Κύριος ήλθε ως άνθρωπος στη γη και προσέφερε επάνω στο σταυρό τον εαυτόν του εκ μέρους μας και ως αντιπρόσωπος δικός μας.

Την μεγάλη και μοναδική εκείνη θυσία του Γολγοθά συνεχίζει η Εκκλησία μας με την αναίμακτη θυσία της Θείας Ευχαριστίας, που γίνεται κατά τη Θ. Λειτουργία. Αυτή είναι η «λειτουργική θυσία». Τελείται θυσία αληθινή. Δεν είναι ένας απλός τύπος, ούτε ιστορική ανάμνηση. Είναι μία αναίμακτη επανάληψη της θυσίας εκείνης. Είναι μια διακήρυξη του λυτρωτικού θανάτου του Ιησού Χριστού. «Ὁσάκις γάρ ἄν ἐσθίητε τόν ἄρτον τοῦτον καί τό ποτήριον τοῦτο πίνητε, τόν θάνατον τοῦ Κυρίου καταγγέλετε...» (Α’ Κορινθ. ια΄, 26) λέγει ο Απόστολος Παύλος στην πρώτη προς Κορινθίους Επιστολή. Δηλαδή κάθε φορά που τρώτε τούτον τον άρτον και πίνετε από αυτό το ποτήριο, διακηρύσσετε το λυτρωτικό θάνατο του Κυρίου.

Σ το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας διακρίνουμε ακόμη περισσότερο το άπειρο μέγεθος της αγάπης του Χριστού, αν σκεφτούμε ότι ο Κύριος, δεν αρκέσθηκε να προσφέρει τη θυσία Του μόνο μία φορά, αλλά καταδέχεται συνεχώς και ακαταπαύστως να την επαναλαμβάνει. Αυτή είναι η απόδειξη της απείρου ευσπλαχνίας Του και των οικτιρμών Του.

Και το χρέος το δικό μας ποιό είναι; Το χρέος μας είναι να ξαναζούμε σε κάθε Θ. Λειτουργία τη θυσία του Σταυρού. Να γίνει η Θ. Ευχαριστία το κέντρο και ο πυρήνας της πνευματικής μας ζωής.

Εάν αδελφοί πηγαίνουμε κάθε Κυριακή στην εκκλησία χωρίς να κοινωνούμε άνευ λόγου, τότε ποια η ωφέλεια; Ο όρος «κοινωνία» σημαίνει τη συμμετοχή όλων των πιστών στο μέγα δείπνο. Και αυτή είναι η πνευματική τροφή της ψυχής μας. Ο ίδιος ο Κύριος είπε, ότι η σάρκα Του «ἀληθῶς ἐστί βρῶσις» (Ιωαν. στ΄53). Είπε ακόμη, ότι αυτός είναι «ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς» και τόνισε έντονα, ότι «ὁ τρώγων τήν σάρκα καί πίνων το αἷμα Του», αυτός μόνο θα ζήσει την αληθινή ζωή. Πώς είναι δυνατό να λησμονούμε την αλήθεια αυτή;

Να λοιπόν ενώπιόν μας το Ιερό Μυστήριο. Είναι τροφή Θεϊκή, ένα δείπνο ιερό, μία τράπεζα μυστική, που ως σκοπό έχει να μας αγιάσει, να μας ενώσει με τον Παντοδύναμο Θεό και να μας προσφέρει νέα ζωή· τη ζωή του Ιησού Χριστού.

Είναι η οικογενειακή τράπεζα της Εκκλησίας μας. Εκεί πραγματοποιείται η αγάπη και η αδελφοσύνη των πιστών. «Η Θεία Κοινωνία, είναι η ένωση του Θεού με εμάς. Είναι θέωση. Είναι αγιασμός. Είναι χάριτος πλήρωσις. Είναι έλλαμψη. Είναι ασφάλεια. Είναι χορηγία παντός καλού.»

Ο πιστός χριστιανός που μεταλαμβάνει με πίστη του Σώματος και του Αίματος του Κυρίου, αισθάνεται ενίσχυση και ενδυνάμωση. Αισθάνεται ιερό ρίγος και σκίρτημα ψυχής. Αισθάνεται ανάταση και αναβαπτισμό. Αισθάνεται καθαρμό και φωτισμό. Αισθάνεται θεία και ουράνια ευχαρίστηση. Και όλα αυτά διότι στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, πραγματοποιείται η συνάντηση του ανθρώπου με το Θεό· η σπουδαιότερη, η ιερότερη και αγιότερη στιγμή της επιγείου ζωής μας.

Γι’ αυτό καλόν είναι να κάνουμε καλή και σωστή προετοιμασία, προκειμένου να έχουμε άξια συμμετοχή στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Να φορούμε το καθαρό ένδυμα της ψυχής το οποίο αποκτούμε διά της μετανοίας και της εξομολογήσεως. Και ας παραμερίσουμε για λίγο «πᾶσαν βιωτικήν μέριμναν» διότι «τον Βασιλέα τῶν ὅλων» θα υποδεχθούμε. Ο νους μας και η προσοχή μας, να είναι προσηλωμένη στις ευχές και τους ύμνους της Θείας Λειτουργίας. Η προσευχή μας ας είναι θερμή, έτσι ώστε να ανέρχεται ως θυμίαμα στον ουρανό και συνεχώς να συναισθανόμαστε την αναξιότητά μας.

Χρειαζόμαστε όμως και ακλόνητη πίστη. Να πιστεύουμε πραγματικά ότι πάνω στην Αγία Τράπεζα βρίσκεται ο Χριστός που θυσιάστηκε στο Γολγοθά. Όταν αυτό το νιώθουμε τότε συστέλλεται η ψυχή μας και προσερχόμαστε στο Άγιο Ποτήριο με μεγαλύτερη ευλάβεια.

Και κάτι άλλο πολύ σημαντικό. Απαραίτητη προϋπόθεση για να μεταλάβουμε αξίως του Σώματος και του Αίματος του Κυρίου, είναι η συμφιλίωσή μας με τους αδελφούς μας. Η τακτοποίηση των σχέσεών μας με τους συνανθρώπους μας. Αν κοινωνούμε έχοντας μέσα μας μίσος και έχθρα, τότε δεν κοινωνούμε, αλλά χειρότερο κακό κάνουμε στην ψυχή μας.

Αλλά και τη νηστεία δεν θα πρέπει να την παραβλέπουμε. Θα ερωτούμε τον πνευματικό μας και εκείνος θα μας καθοδηγεί αναλόγως.

Η Εκκλησία χριστιανοί, μας προτρέπει, «Στῶμεν καλῶς», δηλαδή να στεκόμαστε μέσα στο Ναό, σωστά. Με τάξη, με ευλάβεια, με πειθαρχία, με σειρά, σιωπηλοί και με επίγνωση, να πλησιάζουμε στο Άγιο Ποτήριο και να κοινωνούμε των Αχράντων Μυστηρίων και να επιστρέφουμε στη θέση μας γαλήνιοι, ευχαριστούντες μυστικώς τον Κύριο για τη μεγάλη Του Δωρεά.

Αδελφοί μου, αιώνες τώρα στρώνεται το Θεϊκό τραπέζι. Ακατάπαυστα ο Οικοδεσπότης του ουρανού και της γης, παραθέτει το Δείπνο το Μέγα και Μυστικό και μας απευθύνει τιμητική πρόσκληση να μετάσχουμε σε αυτό. Μακάριοι όσοι ξεπερνούν δυσκολίες εμπόδια και πειρασμούς και ανταποκρίνονται στο κάλεσμα του Κυρίου για να παρευρεθούν στο Μέγα Δείπνο. Και μακάρι όλους μας ο Κύριος να μας αξιώνει της μεγάλης αυτής χαράς· να γινόμαστε συχνά «Χριστοφόροι»· να φέρουμε μέσα μας το «Σώμα καί τό Αἶμα τοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν ἀμαρτιῶν καί εἰς ζωήν τήν αἰώνιον». Αμήν.