Στόν Ὂρθρο ἐχοροστάτησε καί ἐν συνεχείᾳ ἐτέλεσε τήν Θεία Λειτουργία καί ὡμίλησε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ. Χρυσόστομος.

          Ὁ Σεβασμιώτατος μέ τήν εὐκαιρία τῆς πανηγύρεως τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καί τῆς συμπληρώσεως 200 ἐτῶν ἀπό τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ἀνεφέρθη στό ρόλο τῶν Ἱερῶν Μοναστηρίων μας, καθ’ ὃλην τήν διάρκεια τῆς πικρῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς καί κατά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821 καί μετά ταῦτα. Μεταξύ τῶν ἄλλων εἶπε:

          «... Ἡ ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος πέρασε καί λιβανίστηκε ἀπό τίς αὐλές καί τούς θόλους τῶν Ἐκκλησιῶν τῶν Ἱερῶν Μονῶν μας. Ἡ Ρωμηοσύνη καί ἡ Ὀρθοδοξία πορεύτηκαν καθ’ ὃλην τήν διάρκεια τῆς δουλείας μαζί. Ἀκολούθησαν τόν δρόμο τοῦ φρικτοῦ μαρτυρίου καί ἂντεξαν, γιατί τίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων, τῶν ἡρώων καί ἀγωνιστῶν,  ὃλων τῶν Ἑλλήνων, Κληρικῶν καί Λαϊκῶν κατηύγαζαν ἡ πίστη στόν Θεό καί ἡ ἀγάπη στήν Πατρίδα.

          Τά Μοναστήρια διετήρησαν τήν παράδοση, τήν πίστη, τή γλῶσσα, τήν ἰδιοπροσωπία τῶν Ἑλλήνων, θέριεψαν καί ἀνάστησαν τῶν δούλων τήν ἀποσταμένη ἐλπίδα καί τό φῶς ἀπό τό ταπεινό καντήλι τους ἒγινε φλόγα καί πυρκαϊά πού κατέκαυσε τόν τουρκικό ζυγό καί χάρισε τό ποθούμενον, τήν πολυπόθητη δηλαδή, ἐλευθερία.

          Ἀπό τά Μοναστήρια, τούς Καλογέρους καί τούς Ἀρχιερεῖς ξεκίνησαν σχεδόν ὃλα τά ἐπαναστατικά κινήματα καί οἱ ἀγῶνες γιά τήν ἐλευθερία τῆς πατρίδος μας.

          Τά γεγονότα βοοῦν καί οἱ τόποι μαρτυροῦν περί τῆς προσφορᾶς τῶν Ἱερῶν Μονῶν στόν ἀγῶνα γιά τήν ἐλευθερία. Ὃσοι ἠθέλησαν κατά καιρούς, νά παραχαράξουν τήν ἱστορία καί νά ἀλλοιώσουν τήν πραγματικότητα, λαμβάνουν τήν ἀπάντηση ἀπό τούς ἲδιους τούς ἣρωες καί μάρτυρες τοῦ Γένους.

          Θά ἀναφέρωμε ἐνδεικτικά τά λόγια τοῦ Μακρυγιάννη γιά τήν μεγάλη προσφορά τῶν Ἱερῶν Μονῶν στόν ἀπελευθερωτικό ἀγῶνα.

          «Ἀφάνισαν ὅλως διόλου τὰ μοναστήρια καὶ οἱ καημένοι οἱ καλόγεροι, ὁποῦ ἀφανίστηκαν εἰς τὸν ἀγῶνα, πεθαίνουν τῆς πείνας μέσα στοὺς δρόμους, ὁποῦ αὐτὰ τὰ μοναστήρια ἦταν τὰ πρῶτα προπύργια τῆς ἀπανάστασής μας. Ὅτι ἐκεῖ ἦταν καὶ οἱ τζεμπιχανέδες μας (πυριτιδαποθῆκες) κι ὅλα τὰ ἀναγκαῖα τοῦ πολέμου· ὅτ᾿ ἦταν παράμερον καὶ μυστήριον ἀπὸ τοὺς Τούρκους. Καὶ θυσίασαν οἱ καημένοι οἱ καλόγεροι καὶ σκοτώθηκαν οἱ περισσότεροι εἰς τὸν ἀγῶνα. Καὶ οἱ Μπαυαρέζοι παντήχαιναν, ὅτ᾿ εἶναι οἱ Καπουτζῖνοι τῆς Εὐρώπης, δὲν ἤξεραν ὅτι εἶναι σεμνοί, κι ἀγαθοὶ ἄνθρωποι καὶ μὲ τὰ ἔργα τῶν χεριῶν τους ἀπόχτησαν αὐτά, ἀγωνίζοντας καὶ δουλεύοντας τόσους αἰῶνες καὶ ζοῦσαν μαζί τους τόσοι φτωχοί καὶ ἔτρωγαν ψωμὶ... καὶ χάλασαν (οἱ Μπαυαρέζοι) καὶ ρήμαξαν ὅλους τοὺς ναοὺς τῶν μοναστηριῶν».

      Καί ὁ θρυλικός Γέρος τοῦ Μωρηά, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ἀπό τά Μοναστήρια περνοῦσε, προσευχόταν μέ τούς συμπολεμιστές του, ἐξομολογοῦντο καί κοινωνοῦσαν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων...

          ... Οἱ Μονές τῆς Ἀχαΐας στάθηκαν πρωτοπόρες σ’ αὐτόν τόν ἀγῶνα. Τό Μέγα Σπήλαιο, ἡ Ἁγία Λαύρα, ἡ Γηροκομήτισσα τῶν Πατρῶν, ἡ Χρυσοποδαρίτισσα, ὁ Ὀμπλός καί τόσα ἂλλα.

          Πάντοτε στεκόμαστε μέ δέος καί κλίνομε γόνυ ψυχῆς καί σώματος μπροστά στούς ἡρωϊσμούς καί τίς θυσίες τῶν ἡρωϊκῶν Καλογέρων μας, οἱ ὁποῖοι στάθηκαν σάν τό βράχο, πάνω στόν ὁποῖο διελύθησαν τῆς τουρκιᾶς τά κύματα. Εἰδικά ὃμως ἐφέτος πού συμπληρώνονται 200 χρόνια ἀπό τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821, μακαρίζομε τούς Κληρικούς μας, οἱ ὁποῖοι εἲτε μέ τήν προσευχή, εἲτε μέ τήν προσφορά στήν παιδεία, στή διατήρηση τῆς γλώσσας καί τῆς ἑλληνορθοδόξου παραδόσεως, εἲτε μέ τήν συμμετοχή στόν ἀγῶνα καί μέ τήν θυσία τῆς ἲδιας τῆς ζωῆς τους, ἀγωνίστηκαν  γιά νά εἲμαστε ἐμεῖς σήμερα ἐλεύθεροι.

          Καί ὃταν χρειάστηκε προσέφεραν  καί τά ἱερά τους σκεύη, ὣστε νά βοηθήσουν στήν κάλυψη βασικῶν ἀναγκῶν τοῦ ἀγῶνος...

    ... Ἡ προσφορά τῶν Ἱερῶν Μονῶν συνεχίζεται μέχρι σήμερα, ἀφοῦ τά Μοναστήρια μας, εἶναι φάροι φωτεινοί μέσα στήν κοινωνία, διατηροῦν τήν παράδοση καί ἀντιστέκονται στήν ἐκκοσμίκευση τοῦ ὀρθοδόξου φρονήματος...».