Αφότου ο Χριστός επέλεξε ο τρόπος του εκουσίου Πάθους του να είναι ο διά σταυρού θάνατος, το μέχρι τότε επαίσχυντο ξύλο της ατίμωσης μεταβλήθηκε σε πανένδοξο τρόπαιο και τιμημένο του σύμβολο. Όταν κατά τη Δευτέρα Παρουσία του ο Χριστός θα έλθει πάλι, «επί των νεφελών του ουρανού μετά δυνάμεως και δόξης πολλής», θα φανερωθεί πρώτα στον ουρανό το σημείο του, ο Σταυρός (Ματθ. 24, 30). Αλλά και μετά θα τον συνοδεύει αχώριστα στην ατελεύτητη αιωνιότητα. Από τη στιγμή της Σταύρωσης και εξής ο Σταυρός αποτελεί στοιχείο άμεσα δηλωτικό της ταυτότητας του Χριστού. Μας θυμίζει πάντα «τον δι’ ημάς σταυρωθέντα». Παραπέμπει αναπόφευκτα σε Εκείνον.

Έτσι λοιπόν, αρχίζοντας την ακολουθία της Προθέσεως ή Προσκομιδής ο λειτουργός του Θεού, υψώνει το πρόσφορο και χαράζει στον αέρα το σύμβολο του Σταυρού (βλ. ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, αρ. φ. 398, Σεπτ. 2016). Εν συνεχεία σφραγίζει εκ νέου το πρόσφορο με το σημείο του Σταυρού, περνώντας την αγία λόγχη τρεις φορές πάνω από τη σφραγίδα του αμνού και λέγοντας κάθε φορά: «Εις ανάμνησιν του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού». Ο Σταυρός είναι πάντα ανάμνηση του Χριστού. Η προσφορά της αναίμακτης ιερουργίας γίνεται πάντα για να θυμηθούμε τον Χριστό.

Είναι τα λόγια που ο ίδιος ο Κύριός μας είπε κατά την πρώτη ευχαριστιακή σύναξη στο υπερώο της Ιερουσαλήμ και την επιτέλεση από τον ίδιο της πρώτης Θείας Ευχαριστίας, του Μυστικού Δείπνου. Είναι η τελευταία παρακαταθήκη που άφησε στους μαθητές του λίγο πριν από τη φρικτή προδοσία και σύλληψή του.

Τις στιγμές εκείνες ο Κύριος δεν μίλησε για τα άλλα σπουδαία έργα του που προηγήθηκαν ή που θα ακολουθούσαν, αλλά μόνο για τα επικείμενα ζωοποιά και φρικτά Πάθη του. Ευλόγησε τον άρτο και τον οίνο και κάλεσε τους μαθητές του να τα γευθούν. «Λάβετε, φάγετε», αυτό είναι το Σώμα μου που για χάρη σας, για να γίνει δική σας αληθινή τροφή, σφαγιάζεται και διαμελίζεται. «Πίετε εξ αυτού πάντες», αυτό είναι το Αίμα μου που χύνεται για τη σωτηρία όλων σας. Και πρόσθεσε: «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν» (Λουκ. 22, 19· Α΄ Κορ, 11, 23-26).

«Αλλά ποια είναι αυτή η ανάμνηση; Πώς θα θυμηθούμε τον Κύριο στη Λειτουργία και τί θα διηγηθούμε γι' Αυτόν; Μήπως εκείνα που τον απέδειξαν Θεό παντοδύναμο; Ότι δηλαδή ανέστησε νεκρούς, χάρισε το φως σε τυφλούς, πρόσταξε τους ανέμους να κοπάσουν, χόρτασε χιλιάδες ανθρώπους με λίγα ψωμιά; Όχι! Ο Χριστός δεν ζήτησε να θυμόμαστε αυτά, αλλά μάλλον εκείνα που φανερώνουν αδυναμία, δηλαδή τη σταύρωση, το πάθος, τον θάνατο. Γιατί τα πάθη ήταν πιο αναγκαία από τα θαύματα. Τα πάθη του Χριστού μας προξενούν τη σωτηρία και την ανάσταση, ενώ τα θαύματά του αποδεικνύουν μόνο ότι Αυτός είναι ο αληθινός Σωτήρας» (Άγ. Νικόλαος Καβάσιλας).

Ο Χριστός θέλει να θυμούμαστε με ευγνωμοσύνη τον σταυρικό του θάνατο, τη θυσία του πάνω στον Σταυρό, γιατί αυτή μας έσωσε. Η Θεία Λειτουργία είναι κατ’ εξοχήν ανάμνηση και ομολογία του σταυρικού του θανάτου. Ο απόστολος Παύλος είναι κατηγορηματικός. «Οσάκις γαρ αν εσθίητε τον άρτον τούτον και το ποτήριον τούτο πίνητε, τον θάνατον του Κυρίου καταγγέλλετε, άχρις ου αν έλθη» (Α΄ Κορ. 11, 26).

Ας μη σταματήσουμε ποτέ την ανάμνηση της θυσίας επί του Σταυρού, τη Θεία Λειτουργία επί της γης, την ανάμνηση του Χριστού μέχρις ότου ξαναέλθει!

(ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, αρ. φ. 446, Σεπ. 2020)