Ι.Ν. Αγίων Αντωνίου και Χαραλάμπους εις Κρύα Ιτεών Πατρών: Η σπάνια βυζαντινή χρυσή λειψανοθήκη της κάρας του Αποστόλου Ανδρέα

Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2014

Η σπάνια βυζαντινή χρυσή λειψανοθήκη της κάρας του Αποστόλου Ανδρέα

16:45 | |

PDF

Η σπάνια βυζαντινή χρυσή λειψανοθήκη (προεικονομαχικής περιόδου) της κάρας του Αποστόλου Ανδρέα.

Παραδόθηκε από τον Θωμά Παλαιολόγο στον Πάπα Πίο Β΄ για να διασωθεί από τους Οθωμανούς Τούρκους.

Στο βιβλίο του θεολόγου Αριστείδη Γ. Πανώτη, Παύλος Στ’ – Αθηναγόρας Α': Ειρηνοποιοί, Ίδρυμα Ευρώπης ΔΡΑΓΑΝ, Αθήναι 1971, σσ. 261, διαβάζουμε τα εξής ενδιαφέροντα σχετικά με την επανακομιδή της Τιμίας Κάρας του Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτόκλητου από τη Ρώμη στην Πάτρα στις 26 Σεπτεμβρίου 1964: “Η ιστορία της επιστροφής της κάρας του Αγίου Ανδρέα άρχισε τον Φεβρουάριο του 1963 σε μια συνάντηση Ορθοδόξων και Καθολικών στην Αθήνα. Γίνονται οι σχετικές εισηγήσεις στη Ρώμη, με θετικά αποτελέσματα. Υποδεικνύεται στον Μητροπολίτη Πατρών Κωνσταντίνο από τον γράφοντα, ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσει το διάβημά του. Συντάσσεται το κείμενο και αποστέλλεται. Η απάντηση είναι αρίστη. Στα μέσα Μαΐου έρχεται στην Πάτρα ο Ιω. Βίλλεμπρανς για μυστικές συνεννοήσεις με τον Μητροπολίτη Κωνσταντίνο, ο οποίος και γράφει προσωπικό γράμμα στον Πάπα Παύλο ΣΤ’. Ο Πάπας Παύλος ΣΤ’ απαντά καταφατικά στο αίτημα. Θέλει όμως να επιστραφεί η Κάρα “με νέα λειψανοθήκη ανταξία του περιεχομένου της” που τα έξοδά της θα κατέβαλε ο ίδιος, γιατί η αρχική λειψανοθήκη, με την οποία ο Θωμάς Παλαιολόγος παρέδωσε την κάρα στον Πάπα Πίο Β’, το 1462, είχε αντικατασταθεί με νεωτέρα και είχαν χαθεί τα ίχνη της παλαιάς σε κάποιο Σκευοφυλάκιο. Ζητούνται σχέδια λειψανοθήκης ορθοδόξου τεχνοτροπίας από την Αθήνα, αλλά παράλληλα γίνονται και έρευνες για την ανακάλυψη της αρχικής λειψανοθήκης. Ανακαλύπτεται. Ήταν στο μουσείο της πατρίδος του Πάπα Πίου Β’. Είναι χρυσή και η επιστημονική εξέτασή της από διαπρεπείς αρχαιολόγους και βυζαντινολόγους αποδεικνύει ότι είναι σπάνιο έργο τέχνης της προεικονομαχικής περιόδου (Ζ’ αιώνος) και έτσι έχει μεγάλη καλλιτεχνική αξία. Μετά την υπεύθυνη αυτή γνώμη, ο Πάπας αποφασίζει να κάνει διπλό δώρο στη Μητρόπολη Πατρών, την κάρα και την αρχαία λειψανοθήκη. Την επισκευάζουν και της προσθέτουν μόνο μία βάση από πολύτιμο λίθο “κύανο” (lapis lazuli) με την επιγραφή “εν πνεύματι ομονοίας και ως δείγμα μεγάλης αγάπης”. Μέσα στη μοναδική αυτή λειψανοθήκη, με σχετική τελετή, παρουσία των Ορθοδόξων Παρατηρητών, ο Πάπας κλείνει το ιερό λείψανο, σφραγίζει την λειψανοθήκη, η οποία παραδίδεται στον Μητροπολίτη Πατρών Κωνσταντίνο, στις 26 Σεπτεμβρίου 1964”.

Αρχιερατικό συλλείτουργο το 1967 στην Μονή του Αποστόλου Ανδρέα στην Καρπασία

προεξάρχοντος του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄.

Η λειψανοθήκη συγκέντρωσε φωτογραφίες αρχείου με την αρχαία βυζαντινή λειψανοθήκη της κάρας του Αποστόλου Ανδρέα, τις οποίες μπορείτε να δείτε παρακάτω. Δυστυχώς η χρυσή αυτή βυζαντινή λειψανοθήκη με την οποία ο Θωμάς Παλαιολόγος παρέδωσε την κάρα στον Πάπα Πίο Β’, το 1462, για να διασωθεί από τους Οθωμανούς καταστράφηκε στην Πάτρα λίγα χρόνια μετά την παράδοσή της.

Η ανάγνωση του επισήμου εγγράφου βεβαιώσεως της ταυτότητος του λειψάνου, ενώ ο Πάπας Παύλος ΣΤ’ προσβλέπει στο διασωθέν τεμάχιο της κάρας που διαφυλάσσεται σε βάμβακα παρουσία κληρικών του οίκου του.

Η σεπτή κάρα τοποθετείται εντός της αρχαίας λειψανοθήκης παρουσία του τότε παρατηρητή στην Βατικανή Σύνοδο π. Παντελεήμονα Ροδόπουλου, μετέπειτα μητροπολίτη Τυρολόης και Σερεντίου και του καρδιναλίου Βίλλεμπρανς.

Ο Πάπας Παύλος ΣΤ’ μεταξύ της νεώτερης λειψανοθήκης της κάρας του Αποστόλου Ανδρέου και της αρχαίας και πολυτιμότατης προεικονομαχικής λειψανοθήκης που την παρέδωσε στη Ρώμη ο Θωμάς Παλαιολόγος και βρέθηκε και την όψη της γνωρίζουμε από σχέδια του ΙΕ’ αιώνα!

Ο Πάπας Παύλος ΣΤ’ με συγκίνηση μεταφέρει την αρχαία λειψανοθήκη επάνω στην πολύτιμη από κύανο βάση της που φέρει και το οικόσημό του.

Η παράδοση στις 26 Σεπτεμβρίου 1964 της σεπτής κάρας στον μητροπολίτη Πατρών Κωνσταντίνο από τον καρδινάλιο Μπέα, τον αρχιεπίσκοπο Βίλλεμπρανς και τον π. Πέτρο Ντυπρέ.

Ο Πατρών Κωνσταντίνος φέρει πλέον στον παλαιό ναό του Αποστόλου την σεπτή κάρα. Την ιστορική στιγμή παρακολουθεί ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου.

Λιτάνευση του σεπτού λειψάνου στην Πάτρα παρουσία πολλών ιεραρχών. Πρώτοι είναι ο Χανίων Νικηφόρος και ο Λαρίσης Ιάκωβος.

Από την επανακομιδή της σεπτής κάρας του Αποστόλου Ανδρέα τον Σεπτέμβριο του 1964.

Στιγμιότυπο από την έλευση της κάρας του Αποστόλου Ανδρέα το 1967 στο λιμάνι της κατεχόμενης σήμερα Αμμοχώστου.

Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ’ εισέρχεται με την κάρα του Αποστόλου Ανδρέα στον ναό της ομώνυμης Μονής στην κατεχόμενη σήμερα Καρπασία.

Αρχιερατικό συλλείτουργο το 1967 στην Μονή του Αποστόλου Ανδρέα στην Καρπασία

προεξάρχοντος του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄.

Η σπάνια βυζαντινή χρυσή λειψανοθήκη (προεικονομαχικής περιόδου) της κάρας του Αποστόλου Ανδρέα. Επιβίωσε των Οθωμανών, διατηρήθηκε από τους Λατίνους, καταστράφηκε από τους Νεοέλληνες.

Προσωπικό αρχείο Αριστείδη Πανώτη.

Ιστολόγιο: Ιδιωτική Οδός – Παναγιώτης Ανδριόπουλος

Ιστολόγιο: Συλλεκτικό Παζάρι

Ιερά Μητρόπολις Πατρώς

Myriobiblos, Online Library of the Church of Greece

Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών της Κυπριακής Δημοκρατίας

ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ .ΟΜΟΘΥΜΑΔΟΝ

πηγή:fdathanasiou.wordpress.com